İkinci tevili ise: Hem büyük Deccalın, hem İslâm Deccalının üç devre-i istibdatları manasında üç eyyam var. “Bir günü; bir devre-i hükümetinde öyle büyük icraat yapar ki, üç yüz sene yapılmaz. İkinci günü, yani ikinci devresi, bir senede otuz senede yapılmayan işleri yaptırır. Üçüncü günü ve devresi, bir senede yaptığı tebdiller on senede yapılmaz. Dördüncü günü ve devresi âdileşir, bir şey yapmaz, yalnız vaziyeti muhafazaya çalışır.” diye, gayet yüksek bir belâgatla ümmetine haber vermiş.
ON ÜÇÜNCÜ MESELE: Kat’i ve sahih rivayette var ki: “İsa aleyhisselâm büyük Deccalı öldürür.” 1 Vel’ilmü indallah, bunun da iki vechi var:
Bir vechi şudur ki: Sihir ve manyetizma ve ispirtizma gibi istidracî harikalarıyla kendini muhafaza eden ve herkesi teshir eden o dehşetli Deccalı öldürebilecek, mesleğini değiştirecek; ancak harika ve mucizatlı ve umumun makbulü bir zat olabilir ki: O zat, en ziyade alâkadar ve ekser insanların peygamberi olan Hazret-i İsa aleyhisselâmdır.
İkinci vechi şudur ki: Şahs-ı İsa aleyhisselâmın kılıncı ile maktûl olan şahs-ı Deccalın, teşkil ettiği dehşetli maddiyyunluk ve dinsizliğin azametli heykeli ve şahs-ı manevisini öldürecek ve inkâr-ı uluhiyet olan fikr-i küfrisini mahvedecek ancak İsevî ruhanileridir ki; o ruhaniler, din-i İsevînin hakikatını hakikat-ı İslâmiye ile mezcederek o kuvvetle onu dağıtacak, manen öldürecek. Hattâ, “Hazret-i İsa aleyhisselâm gelir, Hazret-i Mehdî’ye namazda iktida eder, tabi olur.” 2 diye rivayeti bu ittifaka ve hakikat-ı Kur’aniyenin metbuiyetine ve hâkimiyetine işaret eder.
ON DÖRDÜNCÜ MESELE: Rivayette var ki: “Deccalın mühim kuvveti yahudidir. Yahudiler severek tâbi olurlar.” 3
