Beşinci Risale Olan Beşinci Mesele

Şükür Risalesi

     وَ اِنْ مِنْ شَىْءٍ اِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهٖ    بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖيمِ

   Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyan tekrar ile

۞   وَسَنَجْزِى الشَّاكِرٖينَ    ۞اَفَلَا يَشْكُرُونَ ۞ اَفَلَا يَشْكُرُونَ   

بَلِ اللّٰهَ فَاعْبُدْ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرٖينَ   ۞    لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَاَزٖيدَنَّكُمْ    

   gibi ayetlerle gösteriyor ki, Hâlik-ı Rahmanın, ibadından istediği en mühim iş şükürdür. Furkan-ı Hakîm de gayet ehemmiyetle şükre davet eder. Ve şükür etmemekliği, nimetleri tekzib ve inkâr suretinde gösterip,   فَبِاَىِّ اٰلَٓاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ   fermanıyla, Sure-i Rahman’da şiddetli ve dehşetli bir surette otuz bir defa şu ayetle tehdit ediyor, şükürsüzlüğün bir tekzib ve inkâr olduğunu gösteriyor.

   Evet, Kur’an-ı Hakîm, nasıl ki şükrü netice-i hilkat gösteriyor. Öyle de, Kur’an-ı kebîr olan şu kâinat dahi gösteriyor ki, netice-i hilkat-i âlemin en mühimmi şükürdür. Çünkü, kâinata dikkat edilse görünüyor ki, kâinatın teşkilâtı şükrü intac edecek bir surette, her bir şey bir derece şükre bakıyor ve ona müteveccih oluyor. Güya şu şecere-i hilkatin en mühim meyvesi şükürdür. Ve şu kâinat fabrikasının çıkardığı mahsulâtın en âlâsı şükürdür. Çünkü, hilkat-i âlemde görüyoruz ki, mevcudat-ı âlem bir daire tarzında teşkil edilip,