böyle ayete taarruz etmesi, haylaz ahmak çocukların semavattaki yıldızlara, bir yıldızı düşürmek niyetiyle taş atmasına benzer. Çünkü ayetin mana-yı küllîsinden bir tek mâsadak sadıksa, o küllî mana sadık ve hak olur. Hatta vakide bulunmayan, fakat umumun lisanında mütedavil bulunan bir ferdi, umumun efkârını müraat için o küllîde dahil olabilir. Halbuki, hak ve hakiki çok efradını gördük. Ve şimdi bu insafsız ve haksız coğrafyaya ve sersem ve sermest ve sarhoş kozmoğrafyaya bak: Nasıl bu iki fen hata ederek, hak ve hakikat ve sadık olan küllî manadan gözlerini yumup ve çok sadık olan mâsadakları görmeyerek hayalî bir acib ferdi, mana-yı ayet tevehhüm ederek ayete taşattılar, kendi başlarını kırdılar, imanlarını uçurdular!

   Elhasıl: Kıraat-ı seb’a, vücûh-u seb’a ve mucizat-ı seb’a ve hakaik-i seb’a ve erkân-ı seb’a üzerine nazil olan Kur’an semasının o yedişer tabakalarına cin ve şeyatîn hükmündeki itikadsız maddî fikirler çıkamadıklarından, ayatın nücûmunda ne var, ne yok bilmeyip, yalan ve yanlış haber verirler. Ve onların başlarına o ayatın nücûmundan mezkûr tahkikat gibi şahablar inerler ve onları yakarlar. Evet, cin fikirli feylesofların felsefesiyle o semavat-ı Kur’aniyeye çıkılmaz. Belki, âyâtın yıldızlarına, hikmet-i hakikiyenin miracıyla ve iman ve İslâmiyetin kanatlarıyla çıkılabilir.

اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلٰى شَمْسِ سَمَاءِ الرِّسَالَةِ وَ قَمَرِ فَلَكِ النُّبُوَّةِ وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَحْبِهِ نُجُومِ الْهُدٰى لِمَنِ اهْتَدٰى

سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَٓا اِلَّا مَا عَلَّمْتَنَٓا اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكٖيمُ

اَللّٰهُمَّ يَا رَبَّ السَّمٰوَاتِ وَ الْاَرْضِ زَيِّنْ قُلُوبَ كَاتِبِ هٰذِهِ الرِّسَالَةِ وَ رُفَقَائِهِ بِنُجُومِ حَقَائِقِ الْقُرْاٰنِ وَ الْاٖيمَانِ اٰمِينَ

***