Evet, bu herifler vahdet-i mutlakadan vazgeçtikleri için, hadsiz ve nihayetsiz bir kesret-i mutlakaya düşmüşler. Yani, bir tek ilahı kabul etmedikleri için, nihayetsiz ilahları kabul etmeye mecbur oluyorlar. Yani, bir tek Zat-ı Akdesin hassası ve lâzım-ı zatîsi olan ezeliyeti ve hâlikıyeti, bozulmuş akıllarına sığıştıramadıklarından, o hadsiz, nihayetsiz, camid zerrelerin ezeliyetlerini, belki ulûhiyetlerini kabul etmeye mesleklerince mecbur oluyorlar. İşte sen gel, echeliyetin nihayetsiz derecesine bak!

   Evet, zerrelerdeki cilve ise, zerreler taifesini Vacibü’l-Vücudun havliyle, kudretiyle, emriyle, muntazam ve muhteşem bir ordu hükmüne getirmiştir. Eğer bir saniye o Kumandan-ı Âzamın emri ve kuvveti geri alınsa, o çok kesretli, camid, şuursuz taife başıbozuklar hükmüne gelecekler, belki bütün bütün mahvolacaklar.

   Hem insanların bir kısmı, güya daha ileri görüyor gibi, daha ziyade cahilane bir dalâletle, Sâni–i Zülcelâlin gayet lâtif, nazenin, muti, musahhar bir sahife-i icraatı ve emirlerinin bir vasıta-i nakliyatı ve zaif bir perde-i tasarrufatı ve lâtif bir midad-ı kitabeti ve en nazenin bir hulle-i icadatı ve bir maye-i masnuatı ve bir mezraa-i hububatı olan esîr maddesini, cilve-i rububiyetine ayinedarlık ettiği için, masdar ve fail tevehhüm etmişler. Bu acip cehalet, hadsiz muhalleri istilzam ediyor. Çünkü esîr maddesi, maddiyyunları boğduran zerrat maddesinden daha lâtif ve eski hükemanın saplandığı heyula fihristesinden daha kesif, ihtiyarsız, şuursuz camid bir maddedir. Bu hadsiz bir surette tecezzi ve inkısam eden ve nâkillik ve infial hassasıyla ve vazifesiyle teçhiz edilen bu maddeye, belki o maddenin zerreden çok derece daha küçük olan zerrelerine, her şeyde her şeyi görecek, bilecek, idare edecek bir ihtiyar ve bir iktidar ile vücud bulan fiilleri, eserleri isnad etmek, esîrin zerreleri adedince yanlıştır.