Hem benim, hem herkes için, şu dünya muvakkat bir ticaretgâh; ve her gün dolar, boşalır bir misafirhane; ve gelen geçenlerin alışverişi için yol üstünde kurulmuş bir pazar; ve Nakkaş-ı Ezelînin teceddüd eden, hikmetle yazar bozar bir defteri ve her bahar, bir yaldızlı mektubu ve her bir yaz, bir manzum kasidesi; ve o Sâni-i Zülcelâlin cilve-i esmasını tazelendiren, gösteren ayineleri; ve ahiretin fidanlık bir bahçesi; ve rahmet-i ilâhiyenin bir çiçekdanlığı; ve âlem-i bekada gösterilecek olan levhaları yetiştirmeye mahsus muvakkat bir tezgâhı mahiyetinde gördüm. Bu dünyayı bu surette yaratan Hâlik-ı Zülcelâle yüz bin şükrettim. Ve anladım ki, dünyanın, ahirete ve esma-i ilâhiyeye bakan güzel içyüzlerine karşı nevi insana muhabbet verilmişken, o muhabbeti sû-i istimal ederek fani, çirkin, zararlı, gafletli yüzüne karşı sarfettiğinden,   حُبُّ الدُّنْيَا رَاْسُ كُلِّ خَطٖيئَةٍ   hadis-i şerifinin sırrına mazhar olmuşlar.

   İşte, ey ihtiyar ve ihtiyareler! Ben Kur’an-ı Hakîmin nuruyla ve ihtiyarlığımın ihtarıyla ve iman dahi gözümü açmasıyla bu hakikati gördüm. Ve çok risalelerde kat’î bürhanlarla isbat ettim. Kendime hakikî bir teselli ve kuvvetli bir rica ve parlak bir ziya gördüm. Ve ihtiyarlığıma memnun oldum ve gençliğin gitmesinden mesrur oldum. Siz de ağlamayınız ve şükrediniz. Madem iman var ve hakikat böyledir; ehl-i gaflet ağlasın, ehl-i dalâlet ağlasın.

   DOKUZUNCU RİCA: Harb-i Umumîde, esaretle, Rusya’nın şark-ı şimalîsinden, çok uzak olan Kosturma vilayetinde bulunuyordum. Orada Tatarların küçük bir camii, meşhur Volga Nehri'nin kenarında bulunuyordu. Oradaki arkadaşlarım olan esir zabitler içinde sıkılıyordum. Yalnızlık istedim. Dışarıda izinsiz gezemiyordum. Tatar mahallesi, kefaletle beni o Volga Nehrinin kenarındaki küçük camie aldılar. Ben yalnız olarak camide yatıyordum. Bahara yakın o şimal kıt’asının pek çok uzun gecelerinde çok uyanık kalıyordum. O karanlık gecelerde ve karanlık gurbette, Volga Nehrinin hazin şırıltıları ve yağmurun rikkatli şıpıltıları ve rüzgarın