Hatta, hakimiyetine müdahale tevehhümüyle, bazı dindar padişahlar, halife oldukları halde masum evlatlarını katletmeleri, bu redd-i müdahale kanununun hakimiyette ne kadar esaslı hükmettiğini gösteriyor. Bir nahiyede iki müdürden tut, tâ bir memlekette iki padişaha kadar, hakimiyetteki istiklaliyetin iktiza ettiği men-i iştirak kanunu, tarihi beşerde çok acip herc ü merc ile kuvvetini göstermiş. Acaba âciz ve muavenete muhtaç insanlardaki âmiriyet ve hakimiyetin bir gölgesi bu derece müdahaleyi reddetmeyi ve başkasının müdahalesini men etmeyi ve hakimiyetinde iştirak kabul etmemeyi ve makamında istiklaliyetini nihayet taassupla muhafazaya çalışmayı gör; sonra, hakimiyet-i mutlaka rububiyet derecesinde ve âmiriyet-i mutlaka ulûhiyet derecesinde ve istiklaliyet-i mutlaka ehadiyet derecesinde ve istiğnay-ı mutlak kadîriyeti mutlaka derecesinde bir Zat-ı Zülcelâlde, bu redd-i müdahale ve men-i iştirak ve tard-ı şerik, ne derece o hakimiyetin zarurî bir lâzımı ve vacip bir muktezası olduğunu, kıyas edebilirsen et.

   Amma ikinci şık şüphen ki: Bazı esbab, bazı cüz’iyatın bazı ubudiyetlerine merci olsa, o Mabud-u Mutlak olan Zat-ı Vacibü’l-Vücuda müteveccih, zerrattan seyyarata kadar mahlûkatın ubudiyetlerinden ne noksan gelir?

   Elcevap: Şu kâinatın Hâlik-ı Hakîmi, kâinatı bir ağaç hükmünde halk edip, en mükemmel meyvesini zîşuur; ve zîşuurun içinde en câmi meyvesini insan yapmıştır. Ve insanın en ehemmiyetli, belki insanın netice-i hilkati ve gaye-i fıtratı ve semere-i hayatı olan şükür ve ibadeti, o Hakim-i Mutlak ve Âmir-i Müstakil, kendini sevdirmek ve tanıttırmak için kâinatı halkeden o Vahid-i Ehad bütün kâinatın meyvesi olan insanı ve insanın en yüksek meyvesi olan şükür ve ibadetini başka ellere verir mi? Bütün bütün hikmetine zıt olarak, netice-i hilkati ve semere-i kâinatı abes eder mi? Hâşâ ve kella. Hem hikmetini ve rububiyetini inkâr ettirecek bir tarzda, mahlûkatın ibadetlerini başkalara vermeye rıza gösterir mi? Hiç müsaade eder mi?