Bir kısım desatir-i içtimaiye
İçtimaî hey’ette düsturları istersen: Müsavatsız adalet, önce adalet değil.
Temasülse, tezadın mühim bir sebebidir.
Tenasübse, tesanüdün esası. Sıgar-ı nefstir tekebbürün menbaı.
Zaaf-ı kalbdir gururun madeni. Olmuş acz, muhalefet menşei.
Meraksa, ilme hocadır. İhtiyaçtır terakkinin üstadı. Sıkıntıdır muallime-i sefahet.
Demek sefahetin menbaı sıkıntı olmuş.
Sıkıntı ise, madeni; yeisle sû-i zandır.
Dalâlet fikrîdir, zulümat kalbîdir, israf cesedîdir.
Karılar yuvalarından çıkıp beşeri yoldan çıkarmış; yuvalarına dönmeli
اِذَا تَاَنَّثَ الرِّجَالُ السُّفَهَاءُ بِالْهَوَسَات - اِذًا تَرَجَّلَ النِّسَاءُ النَّاشِزَاتُ بِالْوَقَاحَاتِ
1 Mimsiz medeniyet, taife-i nisâyı yuvalardan uçurmuş,
hürmetleri de kırmış, mebzul metaı yapmış.
Şer’-i İslâm onları rahmeten davet eder eski yuvalarına.
Hürmetleri orada, rahatları evlerde, hayat-ı ailede.
Temizlik ziynetleri, haşmetleri, hüsn-ü hulk;
lütf-u cemali ismet, hüsn-ü kemali şefkat, eğlencesi evlâdı.
Bunca esbab-ı ifsad, demir sebat kararı lâzımdır tâ dayansın.
Bir meclis-i ihvanda, güzel karı girdikçe riya ile rekabet,
hased ile hodgâmlık debretir damarları!
Yatmış olan hevesat, birdenbire uyanır.
Taife-i nisâda serbestî inkişafı,
sebeb olmuş beşerde ahlâk-ı seyyienin birdenbire inkişafı.