Hem şu meselede ehl-i isbattırlar. Malûmdur ki, iki ehl-i isbat, binler ehl-i nefy ve inkâra müreccahtırlar. Ve bilhassa, kâinat semasında daim parlayan ve hiçbir vakit gurub etmeyen, âlem-i hakikatin şemsü’ş-şumûsu olan Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyanın ihbaratı ve risalet güneşi olan Zat-ı Ahmediyenin (a.s.m.) şehadatı ve müşahedatı, hiç kabil midir ki, bir şüphe kabul etsin? Madem tek bir ruhaniyatın vücudu bir zamanda tahakkuk etse, şu nev’in umumen tahakkukunu gösteriyor. Ve madem şu nev’in vücudu tahakkuk ediyor. Elbette onların suret-i tahakkukunun en ahseni, en makulü, en makbulü, şeriatın şerh ettiği gibidir, Kur’an’ın gösterdiği gibidir, sahib-i miracın gördüğü gibidir.

   DÖRDÜNCÜ ESAS: Şu kâinatın mevcudatına nazar-ı dikkat ile bakılsa görünür ki, cüz’iyat gibi külliyatın dahi birer şahs-ı manevîsi vardır ki, birer vazife-i külliyesi görünüyor, onda bir hizmet-i külliye görünüyor. Meselâ, bir çiçek kendince bir nakş-ı sanatı gösterip lisan-ı hâliyle esma-i Fâtırı zikrettiği gibi, küre-i arz bahçesi dahi bir çiçek hükmündedir, gayet muntazam küllî vazife-i tesbihiyesi vardır. Nasıl ki bir meyve, bir intizam içinde bir ilânatı, tesbihatı ifade ediyor. Öyle de, koca bir ağacın heyet-i umumiyesiyle gayet muntazam bir vazife-i fıtriyesi ve ubudiyeti vardır. Nasıl bir ağaç, yaprak, meyve ve çiçeklerinin kelimatıyla bir tesbihatı var. Öyle de, koca semavat denizi dahi, kelimatı hükmünde olan güneşler, yıldızlar ve aylarıyla Fâtır-ı Zülcelâline tesbihat yapar ve Sâni-i Zülcelâline hamd eder ve hakeza... Mevcudat-ı hariciyenin her biri, sureten camid, şuursuz iken, gayet hayatkârane ve şuurdarane vazifeleri ve tesbihatları vardır. Elbette, nasıl melâikeler bunların âlem-i melekûtta mümessilidirler, tesbihatlarını ifade ederler.