Halbuki, ders birdir, ayrı ayrı değil, Öyle ise, aynı derste tabakat bulunmak lâzımdır. Derecata göre, her biri, Kur’an’ın perdelerinden bir perdeden hisse-i dersini alır. Şu hakikatin çok numunelerini zikretmişiz; onlara müracaat edilebilir. Yalnız, burada bir iki cüz’ünün, hem yalnız bir iki tabakasının hisse-i fehmine işaret ederiz.

   Meselâ,  لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ۞ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا اَحَدٌ

   Kesretli tabaka olan avam tabakasının şundan hisse-i fehmi: “Cenab-ı Hak, peder ve veledden ve akrandan ve zevceden münezzehtir.”

   Daha mutavassıt bir tabaka şundan, “İsa aleyhisselâmın ve melâikelerin ve tevellüde mazhar şeylerin uluhiyetini nefyetmektir.” Çünkü, muhal bir şeyi nefyetmek, zâhiren faidesiz olduğundan, belâgatta medar-ı faide olacak bir lâzım-ı hüküm murad olunur. İşte cismaniyete mahsus veled ve vâlidi nefyetmekten murad ise, veled ve vâlidi ve küfvü bulunanların nefy-i uluhiyetleridir ve mabud olmaya lâyık olmadıklarını göstermektir. Şu sırdandır ki, Sure-i İhlâs, herkese, hem her vakit faide verebilir.

   Daha bir parça ileri bir tabakanın hisse-i fehmi: “Cenab-ı Hak mevcudata karşı tevlid ve tevellüdü işmam edecek bütün rabıtalardan münezzehtir. Şerik ve muinden ve hemcinsten müberradır. Belki mevcudata karşı nisbeti, hallâkiyettir; emr-i  كُنْ فَيَكُونُ  ile, irade-i ezeliyesiyle, ihtiyarıyla icad eder. İcabî ve ıztırarî ve sudur-u gayr-i ihtiyarî gibi münafi-i kemal her bir rabıtadan münezzehtir.”

   Daha yüksek bir tabakanın hisse-i fehmi: “Cenab-ı Hak ezelîdir, ebedîdir, Evvel ve Âhir’dir. Hiçbir cihette ne zatında, ne sıfatında, ne ef’alinde nazirî,