Hem ku ehwalekî cuz’î yê şexsekî cuz’î bibe dabaşa mele’ê e‘la ya di memleketê asîmanan a kulî û fireh de, ne munasibî tedwîra gerdûnê ya gelek hekîmane ye. Halehal ev her sê mesele jî ji heqîqetên Îslamê ne?
Bersiv: Serê pêşî: Di rîsaleyeke bi navê Peyva pazdehemîn de, li ser navê “Heft Pêpelok”an de, bi heft pêşgotinên qet‘î stêr û her weha rakirin û qewirandina sîxurên şeytanan a ji asîmanan ku ayeta
وَلَقَدْ زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ
yê îfad e dike, bi awayekî wisa hatiye îsbatkirin ku engiroktirînê madeperest jî qani‘ dike, disetimîne (bê deng dihêle) û pê dide qebûlkirin.
Ya Duyemîn: Ji bo ku van her sê heqîqetên Îslamê yên têne zenkirin ku ew ji hev dûr in nêzî zêhnan bikin emê bi temsîlekê îşaretî wê bikin.
Wek mînak: Em wisa ferz bikin ku daîreya leşkerî ya hukumetekê li rojhilatê welêt be, daîreya dadweriyê li rojavayê wê be, daîreya perwerdeyiyê li bakûrê wê be, daîreya ilmî li başûrê wê be, daîreya mulkiyeyê li nava wê be; her daîreyek bi bêtêlk û têlefon û têlgrafan wezîfeyên xwe yên ku wana têkildar dike bi awayekî gelek birêkûpêk bibîne, xeberê bistîne; ew memleket hemû wek çawa hem daîreya dadweriyê ye, hem di heman demê de dibe daîreya leşkeriyê jî û wek çawa daîreya mulkiyeyê ye di heman demê de dibe daîreya îlmî jî.
Hem wek mînak, gelek dewlet û her weha hukumetên ku paytextên wan ên cuda heyî, carinan dibe ku ji aliyê mêtingehan ve yan jî heysiyet îmtiyazatan yan jî bi bobeneya bazirganiyê, di yek memleketî de serweriyên wan cuda cuda bibin. Digel ku xelk û milet yek in jî lê her hukumet ji cihet îmtiyazên xwe ve têkildariya wê bi wî xelkî ve heye. Muameleyên wan hukumetên ku ji hevêdu gelek dûr in temasî hev dikin. Di her malekê de nêzî hev dibin û di her mirovekî de parmendiya wan heye. Meseleyên wan ên cuz’î di daîreyeke cuz’î ya li cihê temasê tê dîtin. Yan jî her meseleyeke cuz’î ji daîreya kulî nayê standin. Bes dema behsa wan meseleyên cuz’î tê kirin, ji ber ku rasterast ji qanûnên daîreya kulî tên, awayekî wisa tê dayîn û bi şêwazeke wisa tê îfadekirin ku herwekî ev meseleyeke wisa be ku ji daîreya
