بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

   Evêya, nukteyek e derbarê ayeta

اِنَّ النَّفْسَ َلاَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ

“Nefs, her demê mirovî sewqî tiştên xerab dike” û derbarê hedîsa şerîf ya

أَعْدٰى عُدُوِّكَ نَفْسَكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْكَ

   “Zerartirîn neyarê te, nefsa te ye.” ¹

   Bi şertê ku nefsa wî ya emareya ‘bê tezkiye’ hebe ew merivê ku xwe biecibîne û ji xwe hez bike ji kesên dî hez nake. Eger zahirî hez bike jî ji dil û can hez nake, belkî ji berjewendî û lezeta ku di wî de ye hez dike. Her tim hewl dide ku xwe bide ecibandin û hezjêkirin û kêmasiyê nade aliyê nefsa xwe, belkî wek parêzerekî berevaniya xwe dike, xwe tebriye dike. Bi mubalexe, belkî bi derewan pesnê nefsa xwe dide û xwe tenzîh dike û li gorî dereceya xwe sîleyeke ayeta

مَنِ اتَّخَذَ اِلٰهَهُ هَوَيهُ

yê dixwe.    

   Pesinîn û xwedanhezkirina wî jî bi eksul-emelê îstîsqalê celb dike û sar dike. Hem di emelê axretê de îxlasê winda dike, durûtiyê tevlî dike. Li hemberî hest û hewayê nefsê yên ku aqîbetê nabîne, encamê nahizrîne û mubtelayê lezata hazir e têk diçe û bi fetwaya hesta ku riya xwe şaş kirî bo saeteke lezet salekê di zîndanê de radizê. Ji boyî deqîqeyek quretî yan jî întîqamê, deh sal ceza dibîne. Heçko wek wê zaroka çilek ya ku cizûka Emayê ya dixwîne, difiroşe bi şekirokekê, xêrên xwe yên ku di qîmeta elmasê de ne, da ku hestên xwe razî bike, hewayê xwe memnûn bike û hewesa xwe tetmîn bike, dike wesîleya lezet û enaniyetên ku wek parçeyên camê bêqîmet in û di îşên bikar de dixesire.

اَللّٰهُمَّ احْفَظْنَا مِنْ شَرِّ النَّفْسِ وَالشَّيْطَانِ وَمِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَاْلاِنْسَانِ

***

   Pirs: Di berdêla kufra demeke hindik de, hebsa dojehê ya demeke bêhed çawa dibe dadwerî?

   Bersiv: Bi hesaba ku sal sêsed û şêst û pênc roj in, kuştina deqîqe­yekê li gorî qanûnê heft milyon û heştsed û heştê û çar deqîqe hebs e; ji ber ku deqîqeyeke kufir di şûna hezar kuştinan de ye, li gorî qanûna dadweriyê pêncî û heft trilyon, dused milyar dused milyon sal, bi dadweriya qanûna beşerî hepis heq dike. Bêguman dadweriya Xwedê ya

خَالِدِينَ فِيهَا اَبَدًا

û muwafeqeta wî ji vê tê fêmkirin.    

   Raza munasebeta herdu hejmarên ku ji hevdu gelek dûr in ev e ku: Kuştin û kufir ji ber ku texrîb û destdirêjî ye bandorê li yên dî jî dike. Kuştin di deqîqeyekê de, kêma kêm li gorî adetî panzdeh sal jiyana