întîzam, însîcam, litûf û merhemeta di tedbîr û terbiye û îdareya nebat û heywanan ên di sîmayê dinyayê de xuya dikin ku “bîsmîllahîrehmanîrehîm” li wê dinêre.
Piştî wê, sikeya bilind a rehîmiyetê ya ji letaîfa re’fet û deqaîqa şefqet û şuûnata merhemeta îlahî ya di sîmayê mahiyeta camî‘eya însanî de ye ku ew “Erehîm”a di “bîsmîllahîrehmanîrehîm”ê de ye li wê dinêre. Nexwe, “bîsmîllahîrehmanîrehîm” ‘inwana qudsî ya sê sikeyên ehediyetê ne ku di rûpela alemê de satireke nûranî teşkîl dike û her weha tayeke wê ya xurte û xeteke wê a geş e.
Yanî “bîsmîllahîrrehmanîrrehîm” ji jor tê xwarê û serê wê digihîje însanî, ew însanê ku semereya gerdûnê ye û nusxeyeke biçûk a alemê ye; ferş bi erş ve girêdide; dibe rêyeke ku însan hildişîne bibal erşê însanî.
RAZA DUYEMÎN: Qur’ana Mucîz-ul Beyan ji bo ku di nav wahidiyeta ku di zêdebûna bêhed a mexlûqatî de tezahur dike de aqilan nefetisîne, her tim di nav wahidiyetê de cîlweya ehediyetê nîşan dide. Yanî, wek mînak: Çawa ku roj bi roniya xwe tiştên bêhed û hesab dorpêç dike. Ji bo ku tu rojê bixwe ya di wê hemû roniya wêde de ye bihizrînî tesewureke gelek berfireh û nêrîneke bergehfireh pêwîst e; ji ber wê çendê da ku zatê rojê nede jibîrkirin, di her tişteka birqonek de, rojê bixwe bi wasîteya eksa wê nîşan dide. Û her tişta birqonek li gorî qabiliyeta xwe, digel cilweya zatê rojê, taybetmendiyên wê yên mîna ronî û tînê nîşan dide, û her tişta birqonek wek çawa li gorî qabiliyeta xwe, rojê bi hemû sifatên wê ve nîşan dide, her taybetmendiyeke wê yên mîna ronî, têhn û heftrengên di roniyê de ne jî hemû wan tiştên ku di pêşberî wê de ne dorpêç dike. Eynen wisa jî,
وَلِلّٰهِ الْمَثَلُ اْلاَعْلَى
bila di temsîlê de xeta nebe- ehediyete û semediyeta îlahî wek çawa bi hemû navên xwe ve di her tiştî de xasma di candaran de, nexasim di neynika mahiyeta însên de cilweyek e, ji aliyê wehdet û wahidiyetê ve jî bi her navekî xwe yê ku bi mewcûdatê re eleqedar e hemû mewcûdatê dorpêç dike. Va ye da ku aqilan di nav wahidiyetê de nefetisîne û da ku qelb Zatê Eqdes jibîr nekin, her tim sikeya ehediyetê ya di wahidiyetê de ye dide ber çavan ku yê hersê girêyên girîng ên wê sikeyê nîşan dide “Bîsmîllahîrehmanîrehîm” e.
RAZA SÊYEMÎN: Bi dîtina çavan diyare ku ya vê gerdûna bêhed û hesab şên dike rehmet e. Eşkere ye ku ya vê mewcûdata tarî ronî
