mezin ên nimûneyên ku di însanî de ne bivê-nevê dê di însanê mezin de hebe. Mînak, wek çawa heyîna quweya hafizeya însanî dibe delîleke qet‘î ku di alemê de Lewhê Mehfûz heye; eynen wisa, her kes hîssen û hedsen di nefsa xwe de dibîne ku di quncikeke qelbê însanî de aleteke wesweseya ku jê re ‘lewmeya şeytanî û zimanekî şeytanî ya ku bi telqînata quweya wahîme diaxive û quweteke wahîme ya îfsad dike heye, û evana dikevin şûna şeytanekî biçûk û dijberê xwestek û îradeya xwediyê xwe tevdigerin.. Eva hanê delîleke qet‘î e ku di alêmê de şeytanên mezin hene. Û ji ber ku ev lumeya şeytanî û quweta wahîme guhek û zimanek e, ev dide hîskirin ku şexsekî xerab ê derve heye ku pif dike wê û wê dide axaftin.
NÎŞANA YAZDEHEMÎN
Qur’ana Pîroz bi awayekî mucîzane îfade dike ku gerdûn ji şerê ehlê delaletê hêrs dibe, unsurên kullî tên hidetê û kela hemû mewcûdatê radibe. Yanî bi tûfana ku li ser serê qewmê Nûh rabûyî êrîşa asîmanan û erdê; ji înkara qewmê Semûd û Ad hêrsa unsûra hewayê, di hember qewmê Fîr’ewn de coşa unsûra avê û deryayê, di hember Qarûn de hêrsa unsûra axê, li gorî raza
تَكَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ
li axretê, li hember ehlê kufrê, hêrsa dojehê û li hember ehlê kufr û delaletê hidet û hêrsa mewcûdatên dî nîşan dide, îlan dike û bi awayekî gelek dijwar û î‘cazkarane ehlê delaletê û ehlê îsyanê zecir dike.
Pirs: Ev însanên wisa nemihîm û emelên wan ên bêqîmet û gunehên wan ên şexsî çima hêrsa gerdûnê celb dike?
Bersiv: Wek çawa di hin rîsaleyan de û di nîşanên derbasbûyî de hatiye îsbatkirin ku kufr û averêtî (delalet) êrîşeke bidehşet e û cînayeteke wisa ye ku hemû mewcûdatê eleqedar dike. Lewra encameke mezin a xulqiyeta gerdûnê ubûdiyeta însanî ye û di hember rubûbiyeta îlahî de muqabeleya bi îman û îtaet e. Halehal heçî ehlê kufrê û ehlê delaletê ne, ji ber ku bi wê înkara ku di kufra wan de ye wê netîceya mezin a ku ‘illeyê xayeya mewcûdatê ye û sebeba beqaya wê ye, red dikin, dibe wek êrîşa huqûqê hemi mewcûdatê.. her weha ji ber ku cîlweyên esmayê îlahî yên ku cilweyên wan di neynikên hemû mewcûdatî de xuya dikin û ji aliyê ayînedariyê ve qîmetê mesnûatî bilind dikin, înkar dikin, belê, ev rewşa wan hem
