Gotina Duduyan: Ji bo rihetiya min zehmetiyê bikişîne; tu bixebite ezê jî bixwim.

   Ev gotina pêşîn bêmerhemet û nefisperest e ku erdhejek kiriye nava mirovan, hindik maye ku qiyametê rabike. Dermanekî tenê heye ku koka wê bibire, ew jî zikat e; û sedeqe ye ku zikatê temam dike; û deyndayin e ku ew jî sedeqê temam dike.

   Peyva duduyan bi hirs e, xemxwera xwa tenê ye û zalim e. Pêşveçûna mirovahiyê wisa êrîşî mirovahiyê dike ku hindik maye wê serûbin bike û bişewitîne.

(İçtimaî Dersler, Îşarat: 328-330) 

***

   e) Hec

   Di Hecê de hikmeta tekrarkirina gotina Ellahu Ekber ev e: Heca şerîf bi eslê xwe ji herkesî re ubûdiyeteke di dereceya bilind de ye. Çawa ku neferek di rojeke taybetî ya mîna îdê de bi tîma generalekî re, weke generalekî diçe îdaniya padîşah, qedirgirtin û îltîfatê jê dibîne; eynen wisa heciyek jî çiqas amî jî be, mîna weliyekî ku gelek mertebe li pişt xwe hiştine, berê xwe dide Rebbê Alemê û bi ubûdiyeteke giştî muşerref dibe.

   Helbet ew mertebeyên perwerdegariyê yên giştî ku bi mifteya Hecê vedibin; ew asoyên mezin yên ulûhiyetê ku bi dûrbîna Hecê tên dîtin; ew daîreyên îbadetê ku bi şîarên Hecê her û her di dil û xeyala mirovan de fireh dibin; û ew germî, heraret, şaşmayin, ecêbmayîn û heybeta perwerdegariyê ku ji mertebeyên mezin û asoyên tecelliyê tên; mirov dikare wan tenê bi sedayên

اَللّهُ اَكْبَرُ للّهُ اَكْبَرُ

  hînik bike, sakin û aram bike. Ew mertebeyên ku bi dîtinê yan jî bi tesewwurê tên keşifkirin, tenê bi dengê wan tekbîran dikarin îlan bibin.