Çawa ku heta niha wisa bûye, ne ku yê hinekî ji dîn weke bertîl bidin da ku beşeke şaristaniyê bi dest bixin, berevajî vê ewê medeniyetê ji wan qanûnên semawî re bikin xizmetkar û alîkar. Mirovahiya ku niha hişyar bûye; li benda vê ye, lê digere û lavelavê dike.

(Emirdağ Lahikası: 375-377)

***

   Birayên ezîz û rast,

   Madem Rîsaleyên Nûr bi makîneyan belav dibin û madem mamoste û xwendevanên zanistên nû û felsefê, bi piranî li pey Rîsaleyên Nûr diçin, naxwe lazim e ku rastiyek bête îzahkirin:

   Felsefeya ku Rîsaleyên Nûr şeqama şihil lê dixe û êrîşî wê dike, ne felsefeya mutleq e; ya bi zirar e. Lewra ew beşa felsefê ya ku ji jiyana civakî re, ji exlaqê pak re, ji çêyiyên mirovane û pêşketina huner re xizmetê dike, bi Qur’anê li hev dike. Ew alîkariya hikmetên Qur’anê dike, ne li dijî wê ye. Rîsaleyên Nûr rexnê li vê beşa felsefê nagire.

   Lê beşa duduyan, ji ber ku dibe navgîn ku mirov ji rê derkevin, bêdîn bibin û bikevin nav teqana tebîetê; encama wê sefahet e, şahiya heram e, xeflet û jirêketin e. Ev felsefe bi tiştên xwe yên sahirane û ji adetê der, li hember rastiyên mu‘cîzekar yên Qur’anê derdikeve, loma jî Rîsaleyên Nûr şeqaman lê dixe. Rîsaleyên Nûr di gelek beşên xwe de, bi delîlên vebirî û muqayesekirinê rexnê li vê beşa felsefa ku ji rê derketiye digire, lê têkilî felsefeya rast û menfaetdar nabe. Loma jî ehlên mekteban bêyî îtiraz û bêyî tirs dest diavêjin Rîsaleyên Nûr û jixwe divê wisa bikin jî.

   Lê munafiqên veşartî, çawa ku bi awayekî pir neheq hinek mela li dijî Rîsaleyên Nûr -ku malê heqîqî yê ehlê medresê û melayan e- dane xebitandin, wisa îhtimal heye ku ezîtiya ilmî ya hinek felsefeyiyan jî tehrîk bikin û wan jî li dijî Rîsaleyên Nûr bixebitînin. Loma jî eger ev rastî di serê kîtabên Asayê Mûsa û Zulfeqar de bête nivîsîn baş dibe.

(Asa-yı Musa: 10, Emirdağ Lahikası: 130)

***