Hem jî Hz. Umer (r.e.) di dema xîlafeta xwe de bi filehekî normal re mehkeme bûye. Ew mirovê fileh hem muxalifê mislimanan, hem jî muxalifê rejîma wan ya pîroz û dînê wan bû. Lê di dozgehê de li van tiştan nehate nêrîn. Ev mînak jî nîşan didin ku dozgeh nikare ji tu bizavê re bibe alet û terefgiriyê bike. Xelîfeyê rûyê erdê bi kafirekî normal re hatiye mehkemekirin.

   Di bin perdeya azadiya di Cumhûriyetê de, li ser hesabê anarşîstiya qismê xirab yê medeniyetê û hinekî jî li ser navê bolşevîkiyê, ev rejîma muweqqet ji zilma herî dijwar ya li ser dîndaran re dibe alet. Helbet ne ez tenê, her mirovê ehlê wijdanê li dijî rejîmeke weha ye. Hem jî muxalefet di tu hukûmetê de sûc nayê dîtin. Di her hukûmetê de bi awayekî resmî jî partiyên muxalif hene.

   Ya Duduyan: Bi hênceta xirakirina ewlehiyê û zirardayina wê, sî salan ceza bi min dan kişandin.

   Em jî dibêjin: Bi tehqîqa dozgehê pênsed hezar şagirtên Rîsaleyên Nûr yên fedakar hene. Di bîst û heşt salan de, digel van îxanetên zalimane jî ku li me hatine kirin, li şeş bajarên ku bi şagirtên Rîsaleyên Nûr re dilebikîn, dozgeheke tenê jî bûyereke wan nedîtine û nenivîsîne. Ev jî îsbat dike ku şagirtên Rîsaleyên Nûr parêzvanên ewlehiyê ne. Bi dersa îmanê, dikin ku di serê herkesî de qedexekerek dimîne. Ew ewlehiyê diparêzin. Zabiteyên bi însaf yên sê welayetan vê tesdîq dikin.

   Ya Sisêyan: Min sûcdar dikin ku guya dîn ji siyasetê re dikim alet. Di rûpela 116an ya Sebîlurreşadê de, gotara min ya bi navê “Rastî diaxive” bersiveke vebirî dide vê îddîayê. Kurtebêjiya wê gotarê ev e:

   Bersiv: Mirovekî ku temamê jiyana wî şahid e ku temamê dinyaya xwe hetta eger lazim be, axreta xwe ya şexsî jî fedayî dîn dike; mirovekî ku ev sî û pênc sal in siyaset terk kiriye; digel ku pênc dozgehan jî ji vê îddîayê re tu delîl nedîtine û umrê wî ji heştê salî jî derbas bûye, li ber devê qebrê ye û tu tiştê wî jî li vê dinyayê tune... Ew kesên ku ji mirovekî weha re dibêjin dîn ji siyasetê re dike alet, ji erdê heta bi ezman neheq in, bêînsaf in.