yê Xwedê ji bo encameke weha mezin ew bi cesed bikira û bişanda vê dinyayê. Ev ji hikmeta wî Hekîmî ne dûr e. Ji ber ku hikmeta wî vî tiştî dixwaze, we‘d daye û ji ber ku wa‘d daye jî bêguman yê bîne cih.

   Dema ku Îsa aleyhîsselam bêt, ne lazim e herkes bizanibe ku ew Îsayê rastîn e. Yên pir nêzîkî wî bi nûra îmanê wî nas dikin. Herkes bi şiklekî pir eşkere wî nas nake.

   Pirs: Di rîwayetan de hatiye gotin: “Cenneteke derewîn ya Deccal heye, yên ku li pey wî diçin wan dixe wir. Cehennemeke wî ya derewîn jî heye, yên ku li pey wî naçin wan diavêje wir. Hetta guhê heywana ku lê siwar dibe, yek kiriye mîna Cennetê, yek jî kiriye mîna Cehennemê. Ew bi bejna xwe jî evqas û ewqas mezin e.” ¹  Bi vî şiklî hatiye tarîfkirin.

   Bersiv: Şiklê Deccal mîna mirovekî ye. Lê ji ber ku mexrûr e, xwe kiriye mîna Fir‘ewn û Xwedê jibîr kiriye, navê xwedatiyê li serweriya xwe ya zordar kiriye. Loma jî ew şeytanekî ehmeq û însanekî hîleker e. Lê bizava bêdîniya şexsê manewî yê Deccal pir mezin e. Ha ew saloxdanên mezin yên di rîwayetan de îşaretî bi bal vê bizavê ve dikin. Demekê resmê serqumandarê Japonyayê wisa çêkiribûn ku lingekî wî li ser okyanûsê û lingê din jî li ser keleha Port Arthur bû ku bi mesafeya deh rojan jê dûr e. Bi mezinnîşandana wî qumandarê Japon î piçûk, şexsê manewî yê artêşa wî hatiye nîşandan.

   Heçî Cenneta derewîn ya Deccal e, ew lîstik, keyf û fantaziyên cazîbedar yên medeniyetê ne. Tişta ku lê siwar dibe jî navgîneke mîna tirênê ye; li seriyekî wê agirê makînê heye, yên ku li pey wî neçin carna wan diavêje agir. Guhekî wê jî, yanî aliyê din jî mîna bihiştê hatiye raxistin, yên li pey wî diçin wan li wir bi cih dike. Jixwe tirêna ku merkeba herî girîng ya medeniyeta sefîh û xeddar e, ji ehlê safahet û dinyayê re bihişteke derewîn e.