Rîsaleyên Nûr ne ku baweriya Wehdetu’l-wucûdê te’yîd dike, tam eksê wê; bi delîlên aqlî û mentiqî, bi awayekî eşkere îsbat kiriye ku bîrûbaweriya ehlê sehwê û sehabiyên Pêxember ji bîrûbaweriya Wehdetu’l-wucûdê gelekî balatir, tekûztir û bi selamettir e.
(Müdafaalar: 143-144)
***
Masîwaullah – Eşqa Mecazî û Eşqa Heqîqî
Hezkirina masîwaullah, ango ji bilî Xwedê hezkirina her tiştî du cûre ye:
Yek jê ji jor dadikeve jêr, yek jî ji jêr ber bi jor ve hildikişe. Eger mirovek berî her tiştî ji Xwedê hez bike, bi saya wê hezkirinê ew ji her tiştê ku Xwedê jê hez kiriye jî hez dike. Loma jî dema ku ew ji mexlûqan jî hez dike, hezkirina wî ya Xweda kêm nabe, zêde dibe.
Lê heçî cûreyê duduyan e ew berî her tiştî ji sebeban hez dike û vê hezkirina xwe jî ji bo hezkirina Xwedê dike navgînek. Ev cûreyê hezkirinê nikare xwe biparêze û belav dibe. Carna jî ev hezkirin tûşî sebebekî bi hêz tê, dikeve ber cazîbeya wî, lê dialiqe. Ev jî dibe sebebê helak û têkçûnê. Çendîn di vê hezkirinê de bigihe Xwedê jî, ev gihatina wî nuqsan dimîne.
(Mesnevî-i Nûriye: 81)
***
Ayeta
كُلُّ شَيْئٍ هاَلِكلٌ اِلاَّ وَجْهَهُ
şûrekî wisa ye ku divê mirov destê xwe ji her tiştî bikişîne. Hukmê vê ayeta pîroz ew e ku mirov li vê dinyaya fanî peywendiya xwe ji tiştên ku ne ji bo Xwedê ne, qut bike. Yanî ev ayet qala fanîbûna tiştên vê dinyayê dike. Eger tiştek ji bo Xwedê be û mirov li gorî rizaya Xwedê jê hez bike, ew nakeve nav wan tiştên din ku ne ji bo Xwedê ne û serê wan bi şûrê ayeta
كُلُّ شَيْئٍ هاَلِكلٌ اِلاَّ وَجْهَهُ
tê jêkirin.
