Îşareta Heftan

   Nukteya Yekem: Şerîet ji hêla hikmeta yekîtiya Xwedê û evdîtiya mutleq ve, yekser, eşkere û bê perde encama xîtaba îlahî ye. Mertebeyên herî bilind yên terîqet û heqîqetê, weke parçeyên şerîetê ne. Wekî din jî jixwe hertim ji şerîetê re weke navgîn û destpêkekê ne, xizmetkarê wê ne. Encama ku ew digihinê, hukmên şerîetê yên eşkere ne. Yanî ji bo ku mirov bigihe rastiyên şerîetê; pîşeyên terîqet û heqîqetê navgîn in, xizmet in. Ew ji rastiyên şerîetê re mîna pêpelûkê ne. Li mertebeya herî jor hin bi hin diguherin; dibin maneya heqîqetê û hikmeta terîqetê ku ew herdu jî di nefsa şerîetê bi xwe de ne. Wê demê ew dibin parçeyên şerîeta mezin. Ne mîna formulîzekirina hinek ehlên tesewwufê ye ku dibêjin, “Şerîet qaşil e, heqîqet jî kakil e, encam e.” Ev ne rast e.

   Nukteya Duyem: Divê terîqet û heqîqet ji navgîniyê wêdetir neçin. Eger ew bi xwe bibin armanc, hingê hukmên ku şerîet dide, îbadetên ku emir dike û lipeyçûna sunneta pak tenê di resmiyetê de dimînin, berê dil dikeve aliyekî din. Yanî mirov ji nimêjê bêtir girîngiyê dide helqeya zikir, ji ferzan pirtir mirov bi zikr û werdan ve tê girêdan û di şûna ku mirov xwe ji gunehên mezin biparêzê de, mirov diqqet dike ku li dijî resm û rêzên terîqetê tevnegere. Lê rastî ev e: Ew ferzên ku hukmên şerîetê ne, ji werdên terîqetê gelekî biqîmettir in. Ew werd nikarin cihê ferzan tije bikin, loma jî divê resm û rêzên terîqetê û werdên tesewwufê ji bo zewqa heqîqî ya ferzan nebin navend û çavkanî. Yanî tekyeya mutesewwifekî divê wesîleya zewqa kirina nimêja mizgevtê û pêkanîna erkanê wê be. Yan na, kesê ku minêja mizgevtê zû û weke awayekî resmî bike û bifikire ku zewq û kemala heqîqî di tekyeyê de ye, ew ji rastiyê dûr dibe.

(Mektubat: 608-609)

***