Ev şiklçêbûn eger ji xêrê û qenciyê çêdibe, tişta heqîqî hinekî li sûret û wêneyê xwe tesîrê dike: Mîna ronahî û germiya tavê ku hinekî derbasî sûretê xwe yê di neynikê de jî dibin. Eger ev şikilçêbûn ji xirabî û çepeliyê çêbibe, hingê taybetmendiyên xirabî û çepeliyê derbasî sûretê wan nabin, tesîrê lê nakin: Mesela sûretê laşekî mirarbûyî û necis yê di neynikê de, ne necis e û ne jî mirarbûyî ye. Mesela wêneyê mar bi mirov ve nade.
(Mektubat: 55)
***
Ezîzê hêja, bizanibe! Dema ku însan bi dilê xwe û bi fikra xwe li heqîqetên îlahî mêze kir û fikirî, -bi taybetî jî di dema nimêjê û îbadet de- hem ji hêla şeytan ve, hem jî ji hêla nefsa wî ve weswese û bîranînên xirab û nerind û pîs mîna mêşan êrîşî aqilê wî dikin. Kesê ku bi dûrkirina van tiştên weha bêesl û xirab ve bilebike, yê li hember wan wesweseyan têk biçe. Reya yekane ya dûrkirin û têkbirina wan ew e ku mirov dev ji wan berde û îşê xwe ji wan neîne.
Belê, çiqas mirov berî mêşên hungiv bide, ew hê pirtir hucûm dikin. Dema ku mirov îşê xwe ji wan neîne, dev ji mirov berdidin û diçin. Hem jî jixwe tu zirara wesweseyên bi vî rengî, ne ji heqîqetên îlahî re heye, ne jî ji dilê te re. Eger însanek di qulên pîs yên cihekî de li roj û stêrkên li ezmanan, li gul û kulîlkên Bihiştê binêre, ew pîsiya wan qulan ne digihe kesê ku dinêre, ne jî digihe tiştên ku li wan tê nêrîn. Tu tesîra wê ya xirab tune. (Haşiye)
(Mesnevî-i Nûriye: 106)
***
