Lê digel vê jî, ji ber ku însan çavnasê wan in, wan hesab nakin û li ser wan nafikirin. Eger li ser wan hûr bibin, yê bi nêrîneke kûr lehiya tecelliyên ji wan berhemên xarîqe jî balatir bibînin.

   Mînaka van mîna ya mirovekî ye ku li ber qeraxa deryayê ye. Ew mirov li heywanên nava deryayê û halên xerîb yên wê mêze nake. Tenê pêlên ku ji bayê çêdibin û eksvedana şewqa rojê bala wî dikişînin. Ew bi baldarî li wan dinêre û bi wî terzî dixwaze ji meziniya Xwedayê xwediyê deryayan re delîlan bîne.

   Hemî agahî û zanînên vebirî yên mirovan li ser çavnasiyê avabûne. Ev çavnasî jî perdeyek e ku li ser cehla murekkeb [nezanîna nezanînê] hatiye raxistin. Di rastiyê de tişta ku mirov weke zanînê dibînin cehalet e, nezanîn e. Ji ber vê hikmetê ye ku ayetên Qur’anê bala mirovan dikişînin û careke din berê wan didin tiştên normal ku mirov çavnasî wan bûye. Ayet mîna sitêran perdeyan qul dikin û diavêjin. Bi guhê însan digirin, serê wî ditewînin û ji nav wan tiştên normal, mu‘cîzeyên ji adetê der, yên di bin wê perdeya çavnasiyê de nîşanî wî didin.

(Mesnevî-i Nuriye: 213)

***

   Weswese

   Ey mubtelayê nexweşiya wesweseyê! Ma tu dizanî ku ev wesweseya te mîna çi ye? Mîna musîbetê ye. Çiqas tu girîngiyê bidiyê, ewqas dinepixe. Ger tu girîngiyê nediyê piçûk dibe, vedimire. Heke tu bi çavê mezinbûnê lê binêrî, mezin dibe; lê heke tu bi çavê piçûkbûnê mêze bikî, piçûk dibe. Ku tu jê bitirsî yê girantir bibe, te nexweş bike; lê ku tu jê netirsî yê sivik bibe û xwe veşêre. Eger tu wê nas nekî, yê dewam bike û bi cih bibe; lê eger tu wê nas bikî yê biçe.

   Naxwe ezê ji gelek beşên vê wesweseya musîbetdar ku pir diqewime, tenê pênc aliyan şîrove bikim; belkî ji te re jî û ji min re jî bibe şîfa. Lewra ev weswese tiştekî wisa ye ku nezanîn wê vedixwîne, zanîn jî berî wê dide. Ku tu wê nas nekî, tê; lê ku tu wê nas bikî, diçe.

(Sözler: 332)

***