Paşgotinî sîleheke nemerd e ku kesên dijmin, çavnebar û bi rik wê pir bi kar tînin. Mirovekî xwedîrûmet, tenezzul nake ku vê çeka pîs bi kar bîne. Zatekî navdar çi xweş gotiye:
اَللّٰهُمَّ اغْفِرْلَنَا وَ لِمَنِ اغْتَبْنَاهُ
Yanî, “Ez xwe vedikişînim û tenezzul nakim ku bi paşgotiniyê ceza bidim dijminê xwe. Lewra paşgotinî çeka kesên zeîf, belengaz û nemerd e.” 1
Paşgotinî ew e; eger yê ku li pişt wî derbarê wî de tê axaftin, wê axaftinê bibihîze, yê li xweşa wî neçe û bixeyide. Eger tişta tê gotin rast be, jixwe paşgotinî ye. Eger derew be; hem paşgotinî ye, hem jî îftîra ye û hingê gunehekî duqet e. 2
Dibe ku paşgotinî di çend rewşên taybetî de caiz be: 3
Yek jê: Eger mirovek di şiklê gilîkirinê de ji wezîfedarekî re bibêje da ku ew wezîfedar jî alîkariyê bike; wî munkerî û wê qebahetê ji holê rabike û heqê wî bidiyê.
Yek jê: Mirovek dixwaze bi yekî din re şirîkatiyê bike. Li ser vê ew bi te dişêwire. Tu jî bêyî kîn û merez, sirf ji bo meslehetê, heqê şêwrê bi cih tînî û dibêjî: “Bi wî re şirîkatiyê neke, tu yê zirar bibînî.”
Yek jê jî: Dema ku armanc ne piçûkdîtin û kêmkirin be; tarîf û danasîn be. Mesela ku yek bibêje: “Ew mirovê qop û serserî çû filan cihî.”
Yeke din jî: Kesê ku li pişt wî tê axaftin fasiqekî wisa ye ku bi eşkereyî gunehan dike. Yanî ji xirabiyê aciz nabe, hetta bi wan gunehên ku dike pesnê xwe dide. Keyfekê di wê zilma ku kirî de dibîne û bêyî ku aciz bibe, wan gunehan bi eşkereyî dike.
