Mîna ku gelê wî piçûk bûbe, bûbe ew bi xwe, yan jî ew gel di dilê wî de bi cih bûbe. Rûhê wî çiqasî şîrîn û hêja be jî, gelê wî li cem wî şîrîntir û mezintir e. Ku hezar rûhên wî jî hebin, yê bi fedakirina wan îftîxar bike, lewra ew li gora xwe fireh difikire. Lê heçî ya we ye -ez niha nabêjim- mêrekî we berê hişyar nebûye, rûmeta gel hîn nebûye; tenê li menfaetekê, armancekê yan jî li rûmeta mirovekî yan jî ya eşîrekê fikiriye, teng fikiriye. Helbet herkes jiyana xwe ya şîrîn ji tiştên weha piçûk re feda nake. Lê mesela eger we jî mîna wan bi fikra millî ^(Haşiye)  mêze bikira, we yê lehengiya xwe bi xelk û alemê bida qebûlkirin û hûnê derketana mertebeyên bala. Eger Ermenî jî mîna we sereser re û teng bifikiriyana, yê tirsonek û sefîl bûna.

   Bi rastî jî qabiliyeta we ya mêraniyeke bêhempa heye. Lewra mirovekî ku ji bo pênc qurûş menfaet, yan ji bo piçek îtibar û şerefê, yan jî ji bo ku xelk jê re bibêjin, “filankes çi mêrek e” li ber fermanên piçûk jî jiyana xwe piçûk dibîne, rûmeta axayê xwe mezin dike; ma eger ew mirov hişyar bibe, hezar rûhê wî jî hebin yê piçûk nebîne û ji milliyeta xwe re ku weke xezîneyan giranbiha ye, feda neke? Helbet mirovê ku ji bo deh qurûşan jiyana xwe dide, yê bi hezar dilî ji bo deh weraqeyan bide.

   Mixabin çawa ku tiştên me yên rind ketine destê xeyrê musliman, exlaqê me jî wisa ketiye destê wan, ji me dizîne. Ji ber ku exlaqê me yê xweş û bala li cem me rewac nedît, xeyidî û îlticayî wir kir. Di nav wan de jî ji ber ku rezaletê rewac nedît, hate bazara nezanîna me.

   Ma gelo tu nabînî, gotina ronak û taybetmendiya mêraniyê, “Ku ez bimirim jî milletê min sax e” ku bingeha pêşveçûna îro û pêdiviya dînê heq e, ji me dizîne.

   Fedaiyekî wan dibêje: “Heke ez bimirim jî bila milletê min sax be. Di nav de jiyaneke min ya manewî û ebedî heye.”