Ey nefsê, ey hevalê! Du cîhazên ku ji tirsê û hezkirinê re bibin alet di fitreta însan de hatine bicihkirin. Di her halî de ew tirs û hezkirin yan ji bo xelkê ne, yan jî ji bo Xaliq. Lê tirsa ji xelkê jî û hezkirina wan jî bela û musîbetên bi elem in.

   Naxwe madem wisa ye; bila ev hezkirin û tirs ji bo yekî wisa bin ku tirsa te xwekêmkirineke bi lezzet û hezkirina te jî bextewariyeke ne zillet be.

   Belê tirsa ji Xaliqê Zulcelal ew e ku mirov rêyekê dibîne, xwe diavêje bextê şefqeta merhemeta wî. Yanî tirs qamçiyek e mirov diavêje hemêza rehmeta Wî. Mesela tê zanîn ku dêyek zaroka xwe ditirsîne û berê wê dide hemêza xwe. Ew tirs ji wê zarokê re pir bi lezzet e, lewra berê wê dide hemêza bi şefqet. Jixwe şefqeta hemî dayikan çirûskek ji rehmeta Îlahî ye. Naxwe di tirsa ji Xwedê de lezzeteke mezin heye.

   Madem di tirsa ji Xwedê de evqas lezzet heye, êdî di hezkirina ji Xwedê de lezzeteke çawa bêdawî heye, diyar dibe. Hem kesê ku ji Xwedê bitirse ji tirsa mirovan ya giran û bi bela xilas dibe; hem jî ji ber ku ji bo navê Xwedê ji tiştan hez dike ew hezkirina wî jî nabe hezkirineke bi fîraq û elem.

(Sözler: 434-435)

***

   Çavbirçîtî-Timakarî

   Ji ber çavbirçîtiyê gelek mirovan derdest dikin. Çawa ku me bi feyza ayet û delîlên Qur’ana Hekîm di gelek rîsaleyan de bi awayekî vebirî îsbat kiriye; rizqê meşrû ne li gorî hêz û daxwaziyê, lê li gorî nekarîn û pêdiviyê tê. Îşaret, nîşan û delîlên bêhesab hene ku vê rastiya han nîşan didin.

(Mektubat: 563)

***

   Madem rizq kufşkirî ye û tê dayin û madem yê ku dide jî Rebbê Alemê ye; jixwe Ew hem Rehîm e, dilovan e; hem jî Kerîm e, comerd e. Eger mirovek bêyî ku şerm bike, bi awayekî ne meşrû û bi şiklekî ku rehmeta Xwedê gumanbar bike,