dike û bi awayekî ‘ezamet wateya
اَنَا الرَّزَّاقُ ذُو القوّة المتين
remz dike û jivê şertê re kiriye navend. Yê Pêncan: Kesê ku sedeqe girt, divê di karê xerab de ziha meke,divê di nefeqeya we de û li gorî pêdiviyên xwe yên mecbûrî ziha bike.Bi îşaretkirina viya, maddeya
ينُْفِقُونَ
’yê kiriye nîşane. Ya Şeşan: Şertê kemalê ye. Divê bi mal tenê neyê sînor kirin. Lewratesediq çawa di mal de dibe, di ‘îlim, raman û kirinan de jî dibe. Evgelemperîkirin, bi peyva giştî ya di gotina مَا ’yê de û bi îma û serbestiyetadi
ينُْفِقُونَ
yê de, îşaret kiriye. Lewra di meqamê xîtabê de serbestiyet,gelemperî kirin e. Rukneke girîng a Îslamiyetê ku Zikat e, girîngiya wê ya ji jiyana mirovahiyê re ev e:Di hedîsan de heye
الزَّكٰوةُ قَنْطَرَةُ الِْسْلَمِ
ango, zikat pireyek e ku Misilmanji bo alîkarî bi birayê xwe bike jê derbas dibe. Lewra alîkarî ku lê hatiyeferman kirin, bi wê navgîniyê ye. Û di pergala jiyana civakî ya mirovahiyê derêya ripîrast ew e. Di nava mirovan de dibe tor ji herikîna pêdiviyên jiyanê re.Ji bo jehriyên ku di pêşveçûna mirovahiyê de ne, dibe derman.Belê, bi ferzbûna teqez a zikatê de û di sedeqeyê de ku ji qebîleya wîye û di gaziya Qur’anê ya dana ji bo Xwedê de û bi navgîniya faîzê redi herambûna wê ya şid de, hîkmetek mezin, sûdeke bala, rehmeteke berfireh heye.Heke di rûpelê alemê de bi nêrîneke dîrokî, baldarî û asasên xerabiyêncivata mirovahiyê bên teftîş kirin, dê bê dîtin ku ‘esl û madenahemû tevlihevî û fesadiyê û sîqilandin û çavkaniya hemû exlaqênrezîlî, tenê du peyv in. Ji îmtîzaca wan her du peyvan wekî bombeyê,kureya erdê teqiya û ji zewaca wan, ji mirovên medenî cenewar çêbûn.Peyva Pêşî: Heke ez têr bim, ji min re çi ye ku hinekê din ji biçîna dimirin.Peyva Duduyan: Ji bo rihetiya min zehmetiyê bikşîne, tu bixebite ez ê bixwim.Peyva pêşî ya xedar ku bê merhemet û nefsperest e, alema mirovahiyêtîne zelzeleyê û ew maye ku qiyametê bi serê wê de bîne. Tenêdermanek heye ku nîjada vê peyvê jêbike, ew jî zikat e û sedeqe ne kuzikat bi wan newaze dibe. Û kemilandina wî yî ew e ku ji bo Xwedê bête dayîn.
