ruhan a ku li axretê ye û mesafeya navbera wan qafîleyên wan ruhênbaqî û navbera me, wisan kurt û wisan tenik e ku pêdivî bi nîşandanawê ya bi delîlan namîne. Tenê ji bo îzalekirina/rakirina wesweseyan,em dê îşaretî wan çavkaniyên ku diniqutin dilî bikin.   Çavkaniya Pêşî: Enfûsî ye ku her ruhî, çend salan jiya be, digel kuwî ew qas, belkî wî hê jê zêdetir bedenan guhertiye jî, dîsa eyan beyandiyar e ku baqî maye. Li vê derê, tenê bi awayê tedrîcî, bere bere, hinohino libasê xwe diguhêre; îca gava dimire, bi yek carekê gişt diguhêre.Bi hedseke gelek qet’î sabit e ku cesed, bi xêra ruh qaîm e. Îca ruh, jiber ku bi nefsa xwe qaîm û hakim e, cesed çi qas ji hev bela-wela bibeyan jî bicive ser hev jî, ji serxwebûna ruh re nabe sedem. Belkî, cesedji wî ruhî re xanî û hêlîn e. Libas, dereceyekê sabit e û ji aliyê letîfî ûnarîniyê ve, ji ruhî re pêçekeke gelek letîf a li gorî ruh e. Hemin wisane, di mirinê de ruh, bi temamî, serabin tazî namîne.   Çavkaniya Duduyan: Afaqî/asoyî ye ku bi awayekî ji awayan, ewhukmê tecrûbî ye ku bi wê hatina dubareyî-dubareyî bi encam dibe.Erê, ew baqîtiya ku ruh, piştî mirinê, ji nû ve, careke dî radibe, hekebi awayekî aşkerahî bê fêmkirin, tevî kulliyeta vî cûreyî, baqîtiya wî jîdivê û îstîlzam dike. Çimkî bi mentiqê, gava taybetiyeke zatî, di ferdekîde bê dîtin, tê hukumkirin ku ew, di hemû ferdan de jî heye. Çimkîzatî ye. Ha di vê meseleyê de tê gotin ku hukmê erênî yê cuz-î, hukmêerênî yê giştî gerek dike. Îca ne ferd, belkî ew berhemên ku xwe dispêrinmuşahedayan û bê hed û bê hesab in, wisan qet-î ye, çawa ku li cemme “Yenî Dunya, ango Încasa Maltayê” heye, li wê derê meriv hene. Tiwehmek ji ber hebûna wan naye bîra merivan. Wisan jî, dilwasewasîqebûl nake ku a niha, li alema melekût û ruhan, ruhên wan merivên kumirine hene. Hem bi hedsa qet-î, ew rabûna piştî mirinê, di merivande tevî aliyekî biesas, baqî ye. Îca ew esas jî, ruh bi xwe ye. Jixwe texrîbû guherîn, şana kesret û terkîbê ye. Nikarin ji wehdetê re bibin ariz kutêkilî wê bibin û ne besît in.   Berê jî me beyan kir ku jiyan, di kesretê wehdetê temîn dike û şuûr, tavaruh e. Nexwe fenatiya/tunebûna ruh, an bi texrîbê ye yan jî bi înhîlalê/wendabûnêye û ew jî, wehdet û besîtiyê ranagre. Yan jî bi îdamê ye, îca merhemet ûcamêriya Cewadê Mutleq, wê nahêle ku ew, wan nîmetên hebûnê/wucûdê kuwî ew daye, bi paş ve bistîne.   Çavkaniya Sisiyan: Heke meriv baş bala xwe bidê, meriv dê bibîneku ew di temamê wan cûreyên ku qada guherînê ne de, heqîqetekesabit, di nav temamê guherîn û helwestan de gêndir dibe, sûretan