Heşr

وَالْبَعْثُ بَعْدَ الْمَوْتِ حَقٌّ

Destpêk

   Li ser vê meseleyê, miqdarekî ku min ji Qur’anê fam kiribû, bi Erebî,min di Îşaratul Î’cazê de, nivîsandibû. Li vê derê wezîfeya min ev e: Jibo ku hukmê Qur’anê xweşik pêşwazî bikim, zemînê amade bikim.Va ye çar asas hene ku qabiliyeta qebûlê bidin qelban û îca wicdanan,ji îz’an/têgihîştin û qebûlkirinê re bide amadekirin, hene ku ew jî:muqtezî, mewcûd e, faîl muqtedîr e, cî qabil/pêkan e û asteng û kelem tuneye.

   MEQAMÊ PÊŞÎ: Ji seadeta ebedî re, sebebên qebûlkirinê hene. Jihebûna wan sebeban re jî delîl, hedseke (zanîneke ku nuqutiye dil)heye ku ji deh çavkaniyan dadiwerive û parzûng dibe.   A pêşî: Va ye di kaînatê de, nîzameke ekmel a qesdî heye. Li heraliyî, zeraqên îradeyê û bilqokên daxwaziyê hene. Di her tiştî denûreke qesdê, di her şanê/karî de roniyeke îradeyê, di her tevgerê dezeraqeke îradeyê, di her terkîbê de şûleyeke hîkmetê, raçavî ber çavêmeriv dibe. Belê, heke seadeta ebedî tune be, nîzam, ji şeklekî gelekqels îbaret dimîne. Nîzam, dibe nîzameke derewîn. Ew manewiyat,rabite û neseb ku ruhê nîzamê ne, heba dibin. Nexwe nezzamê ku hertiştî û nîzamê bi pîr û pergal dike, seadeta ebedî ye.   Çavkaniya Duduyan: Di xilqetê de, hîkmetekî mukemmel heye.Belê, hîkmetê Îlahî ku tîmsala înayeta Îlahî ye, di kaînatê de, bi zimanêrîayeta tiştên bifeyde û bi divêtiya hîkmetan, seadeta ebedî îlan dike.Çimkî heke seadeta ebedî tune be, divê ku meriv, wan hîkmet û feydeyênku di kaînatê de bi awayekî aşkerahî/vekirî sabit in, bi qesdîqebûl neke û wan mandel bike.