HÎMA YEKÊ

Raza divêka hilkişanê ye.

   Bi nimûneyê va tê gotinê ku, 

اَقْرَبُ اِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرٖيدِ

  “Xwedayê Bala, ji rehika rewanê nêzîktir e.” Bal her tiştê va ji her tiştê nêzîktir e. Ji gewde û ji cî da paqij e. Her merifê rewşendil di hundirê dilê xwe da pêra dikare biaxife. Ji  çi rûyî da ye ku, rewşeniya Ehmedane, ji dawiya gerranekî dirêjê wekî hilkişanê şûnda, ji niyaza ku her rewşendil, di nav dilê xwe da jê ra serfiraz dibeyê ra serfiraz dibe?

   Bersiv: Em vê raza kûr, bi du nimûna va bal hiş va nêzîk dikin. Li van du nimûnê Gotina Denzdeha yê di warê raza ahestandina Qur’anê û raza hilkişanê da yê, guh bide.

   Nimûna Yekê: Du cûre axiftin û hevaltî û hevdîtina padîşahekî hene û di du awaya da gotina wî û rûdayîna wî hene. Yekê wî; bi bendekî wî yê nexwendî va ji bo karekî piçûk ra di warê xwesteyîkê arizîk da bi axiftokekî arizî va axiftine. A dinê, bi bernava padîşahiya bala va û bi navê cîgirtina mezin va û li goreyê daweriya hemîşkî va û bi daxwaziya belavandin û ravandina fermanêd xwe ya li kenaran da yê va bi yawerekî xwe yê peywendarê bi wan karan ra yê va û yan bi fermanberekî xwe yê hevwarê bi wan fermana ra yê va axiftin û peyîvandin e, û bi fermanekî wî yê bala yê ku çagiriya wî rava dide yê va şîrove kirinekî ye. Êdî, 

وَلِلّٰهِ الْمَثَلُ الْاَعْلٰى

    mînanê vê nimûneyê, yê Afirîdê vî cîhanê û Xwedanê kişwerê der û hundir û Dawerê ezel û ebedê yê, di du cûreyê da axiftina wî û hevaltiya wî û rûdayîna wî hene. Yekê wî, piçûk û arizî ye. A dinê, hemîşkî û fire ye. Êdî, hilkişan di ser hemî rewşeniyan da di çehra hemîşkî û balatîkî da vexuyanekî rewşaniya Ehmedane ye ku, bi navê Xwedayê hemî heyîkan va û bi bernavê Afirîdê hemî hebûkan va ji axiftin û niyaztina Xwedê ra serfiraztî ye.

   Nimûna diduya: Merivekî, ayînekî di destê xwe da yê, li hemberê rojê da digire. Ew ayîna bi hindê xwe va ronîkî û tavekî hevftreng û vajîkekî ji rojê digire. Li gorê wî da bi rojê va hevwar dibe û diaxêve û wê ayîna ronîdar, bal xaniyê xwe yê tarî va yan bal baxê xwe yê arizî yê piçûkê di bin banê da yê va bizivrîne. Li gorê hêjatiya rojê da na, belkî bi hindê hilîka wê ayînê va dikare huwîdeyê hilîne. Her çîke, yê dinê, ayînê dihêle, raste rast li hemberê rojê da derdikeve.