Di Cêrga Diduya da bi çarebûyîna ji cîhana dinê ra bi bextiyariya vê cîhanê dinêre. Divêk ev e ku, nêrîna vê demê, ji rewanê rêzika Xwedê da yabanî ye. Wekî were ye, bi navê rêzika Xwedê va nikare bixebite.
A sisêya: Binika ku
اِنَّ الضَّرُورَاتِ تُبٖيحُ الْمَحْظُورَاتِ
(neçartî, netawî yê dirust dike) yê, dibê: Neçartî, netawî yê bal cêrga tawî va tîne. Êdî, ev binika, timmî nîne. Neçartî, eger bi rêya netawiyê va nebûbe, ji tawkirina netawiyê ra peywendetiyê dide. Yan na; bi daxwaza wî ya kotî va û bi peywendê wî yê neçê va neçaretî çêbûbe; netawî, taw nake; ji fermanîkên sivik ra nabe binger, bahane çênake. Bi nimûneyê va: Merifekî, bi daxwaziya xwe ya kotî va di awakî netaw da serxoş bike; tevgerê wî, li bal hozanêd rêzika Xwedê da li dijberiya wî da kêşaye; bihanedar nayê jimarê; jina xwe berde, tê berdanê. Sûcekî bike, guhmalanê dibîne. Lê bi daxwaza wî ya kotî va, nebe, nayê berdanê û guhmalaniyê jî nabîne. Hem bi nimûneyê va merfekî girêvdarê meyê, di cêrga neçartiyê da duçar bibe jî, nikare bêje neçartî ye, ji min ra taw e. Êdî, di vê demê da pirr tiştên ku ketine cêrga neçartiyê da û ketine çehra derdekî giştaniyê ku merfan duçar kiriye hene ku, ji daxwaza kotî da ji arzûyên neçê da ji tevgerên netaw da zane, ji wê yekê da ji fermanîkên sivik ra nabin binger û ji tawkirina netawê ra nabin binger. Tewş ev e ku, mirovên xebatê yên vê demê, wan neçaretiyan, ji fermanîkên rêzika Xwedê ra dixînin binger, ji wê yekê da xebata wan, zemînkî ye û heweskî ye û felsefekî ye, nabe asîmankî, rêzankî nîne. Tewş ev e ku, tevgerandina di fermanîkên Xwedakiyê afirîdê zemîn û asîmanan da yî û têkilbûna di peristinê pereskarên wî da yî, eger destûra veşarkiya wê afirîdê tune be, ew tevgeran û ew têkilbûn, avêtiye. Bi nimûneyê va: Hinekî mirovên bêagah, hinekî nîşangêd Îslamê yê wekî axiftîka înê, ji ‘erebkiyê da derdixînin, xwendina bi zimanê her gelî va ji bo du peywendan xweş dibînin.
A Yekê: Ta ku siyaseta nihaka, ji nexwendiyên mislimana ra jî, bi wî awayî va were zanandinê. Tewş ev e ku, siyaseta nihaka, were pirr derew û dek û ahurmantî ketina navê da ku bûye mîna weswesa ahurmana. Tewş ev e ku, minber, ciyê ravadana gotina Xwedê ye, ji wê yekê da para wê weşweşa siyasetê tune ye ku bal wî ciyê bala va hilkişe.
