Erê, axiftikên tesbîhê yê van asîmanayê ku deryakî tesbîhkareyê roj û heyv û stêrk in, çawa ku axiftên tehmîdiyê vê zemîna ku firokekî tesbîhker û hemdkareyî jî, jiyandar û gîha û dar in. Divêk ew e ku, çawan her darekî, her stêrkekî, yek tesbîhê wan parîk heye. Yê zemînê jî û her parçekî zemînê jî û yê her çiya û newalekî jî û yê reşî û deryayê jî û yê her çerxikekî asîmana jî û yê her bircekî wê jî yek tesbîhê wan ê fireh hene. Ev zemîna hezaran serî, di her seriyê wê da sed hezaran ziman hene û di her zimanî da di sed hezar cûreyê da kulîlk tesbîhan û meywên tehmîdan hene, ku li gorî wê da her hemin, perîkî wan ê sparîkî yê ku di cîhana nimûnê da wana wergerîne, ji wana ra zimanbendeyî bike, wana rava bide û di cîhana rewana da wana bide xuyanê û eşkere bikeyê heye.
Erê, gelek tişt di rewşa komikî da dakeve, qeretûkî wê yê veşarî çêdibe. Eger ew komika hevdu bigire, rewşa yekîtiyê hilbide, ewê qeretûkê wê yê veşarî û cûrekî rewanê wê yê ku wê rava bide û perîkî wê yê siparîkî ku olama wê ya tesbîhê bike ew ê hebe. Va li vê dara çinarê ya li pêşiya odeya me ya ku meywekî mezinê zimanê vî çiyayê devê vê Barlayê binêre, bibîne ku di her serîkî van sê seriyê darê da çend sed zimanê çiqilan hene û di her zimanî da binêre, çend sed axiftikên meyweyên rêzan û dûzan hene û li her meyweyê hûr binêre çend sed tîpên toximokên rêzanên baskdar, ji Xwedayê xwe yê mezinkarê xwedanê fermana (bibe dibe) yê ra çi pesnekî fireh û pakandinekî zelal dikeyê dibihîzî û dibînî, mînanî wê yekê periyê siparîkê wê jî, di gorî wê va di cîhana veşarîkî da bi gelek zimanan va tesbîhên wê rava dike û bi huwîdeyê va werre gerek e.
A çara: Bi awayê nimûne va bingeha bala ya ku ayetên mînanî
اِنَّمَٓا اَمْرُهُٓ اِذَٓا اَرَادَ شَيْئًا اَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ ۞ وَمَٓا اَمْرُ السَّاعَةِ اِلَّا كَلَمْحِ الْبَصَرِ ۞ وَ نَحْنُ اَقْرَبُ اِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرٖيدِ ۞ تَعْرُجُ الْمَلٰٓئِكَةُ وَالرُّوحُ اِلَيْهِ فٖى يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسٖينَ اَلْفَ سَنَةٍ
nê yê, rava didinêyê ya ku Xwedayê Karînkarê bêbergeh werre bi hêsanî û lezanî va û bêdestdan û têgeranî va tiştan çêk dike ku mînanî ku sade bi fermanekî tenê va çêk dikeyê yê dixuyê û tê zanînê. Hem, ew Hostayê Karînkar digel ku di cêrga dawîn da ji çêkberan ra nêzîk e, çêkber di cêrga dawîn da ji wî dûr in.
