Û dîsa, di hemû cuziyatê enwayê alemê de, teserrûfek heye. Ev teserrûfa, ji bo karên menfîetdar û meslehetan e. Û di nav heywan û nebat û gîhan de, guherîn û tehewwulek heye. Ev jî, ji bo gelek menfîetan e. Di kurreya erdê de, di hêla şev û rojê de, guherînek heye. Ev jî, ji bo xaye û armancên pir û pir mezin in. Her wuha, nîzam û întizama ku di kaînatê de hukumferma ye û evan heqîqetên ku di hêla fealiyetê de wek heft rengê rojê, xwe nîşan didin, bi eyan û eşkere, delaletê wucûba wucûda muteserrifekî û Xaliqekî Hekîm, Qedîr, Faîlê muxtar ku bi hemû wesfên kemalê ve wesifiye, dike. Û wuhareng, kaînat jî, bi

اَللّٰهُ لاَ اِلٰهَ اِلاَّ هُوَ

   ê, teblîx dike.

   Û dîsa, ew hudûsa ku hemû enwa û ecza û zerratê kaînatê îstila kiriye, Muhdîs û Mucîdekî dixwaze.

   Û dîsa kaînat bi hemû bir û beşên xwe ve, ji rewş û şeklê bêhed û bêhesab re, îmkan û îhtimal û qabiliyeta wê heye. Digel vê yekê, çêkirina wê ya bi vî şiklê hazir, helbet bi e’md û qest û îrade û tercîha Xaliqekî Wacibul wucûd ve ye.

   Û dîsa, ew tişt û hacetên ku ji beş û birên kaînata ku di nav feqr û îhtiyaceke mezin de ye, lazim in, bi cîh anîna wan a di wextê de û bi awakî

مِنْ حَيْثُ لاَ يَحْتَسِبْ

, delaletê li ser wucûba wucûda Raziqekî Kerîm dike.

   Û dîsa, kaînat di nav îhtiyacên pir mezin ên umûmî û xusûsî, maddî û manewî de ye. Ji pêkanîna kar û tiştên ku ji hebûn û dewama wê re lazim in, aciz e. Bêyî şuûr û haya wê, pêkhatina daxwaz û xwestekên wê yên bi vî rengî, helbet ji teref Sanîekî Hekîmê Rehman û Rehîm ve ye.

   Û dîsa, di kewn û wucûdê de, mertebeyên îmkan û kesret û înfîalê hene. Mertebeya îmkanê, li merteba wucûbê dinêre û wê ya dixwaze. Mertebeya kesret û pirbûnê, li mertebeya wehdet û yekbûnê dinêre û îqtiza dike.