فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَى

cîhaz û melzemeyê dareke terikî, di xwe de bicîh dike, evê heqîqetê rohnî û rave dike.

Remz

   Ey heval! Ferqa di navbera rêya ku min îlhamen ji Quranê girtiye û ez tê de diçim û min di Rîsaleya xwe ya bi navê Qetre yê de beyan kiriye û rêya ku ehlê aql û felsefeyê teqîb dikin, ev e:

   Ji Quranê, esa û çoyekî manewî yê wek Esayê Mûsa, ji tewrê qelb re hatiye îlham kirin. Ev esa, li kîjan zerreyê kitêba kaînatê keve, tavilê ava heyatê jê dertê. Lewra muessîr, bes di eserê de tê xuyanê.

   Dîtina ava heyatê ya bi wan muraqebeyên ku wek esansorên menewî ne, gellek zor e.

  Ehlê nezer û felsefeyê ku wasite û wesîleyan lazim dibînin, divê ku hemû kaînatê heta erşê ela tev seyr û seyahet bikin. Ji bo ku di wê mesafa dirêj de, nebin mexlûbê êrîşên wehm û weswese û şeytanan û ji rê dernekevin, ji wan re gellek burhan û nîşan û elamet lazim in; da ku rêya xwe şaş nekin.

   Lê Quranê heqîqeteke wek Esayê Mûsa daye me. Ez li ku dibim bila bibim, hetta li ser kevirekî jî bim, esa lê dixim, ava heyatê wek kanî davêje. Hewceyê derketina ji alemê û seyr û seferên dirêj nake. Ez ne hewce me ku muhafiziya boriyên avê bikim, da ku hûr nebin û neşkênê. Belê bi vê beyta

وَفِى كُلِّ شَىْءٍ لَهُ اٰيَةٌ  تَدُلُّ عَلٰى اَنَّهُ وَاح ِدٌ

, ev heqîqeta han, bi heqqî eşkere dibe. ¹