Kitaplar
İçtimaî Dersler

tamamıyla masum olsun. Demek nokta-i nazar, hükümetin hasenatı, seyyiatına tereccühüdür. Yoksa seyyiesiz hükümet muhal-i âdidir. Ben öyle adamlara anarşist nazarıyla bakıyorum. Zira onlardan birisi —Allah etmesin— bin sene yaşayacak olsa âdeta mümkün hükümetin hangi suretini görse hülya ile yine razı olmayacak. Şu hülyanın neticesi olan meylü’t-tahrip ile o sureti bozmaya çalışacak. Şu halde böyleler, fena zannettikleri Jöntürkler nazarlarında dahi mel’un, anarşist ve iğtişaşcı fırkasından addolunurlar. Zira istedikleri şey muhal olduğu için, neticesi ihtilâl ve fesattır.

   S— Belki onlar eski hâli istiyorlar?

   C— Size kısa bir söz söyleyeceğim, ezber edebilirsiniz. İşte: Eski hal muhal, ya yeni hâl veya izmihlâl.

   S— Acaba daha Sultan Hamid gibi padişah tahta çıkmayacak mıdır? Eski hâl hiç olmayacak mıdır?

   C— Acaba sizin şu siyah çadırınız parça parça edilip yandırılırsa, külü havaya savrulursa, o külden yeniden çadır edip içinde oturmak kabil midir?

   S— Neden?

   C— Zira, eskiden bin adamdan yalnız onu mütenebbih iken, istibdat o dehşetli kuvvetiyle karşısında duramadı, parçalandı. Şimdi istibdadın kuvveti binden bire indi; tenebbüh ve iltihab-ı ezhan birden bine çıktı.

   S— İstibdat o kadar fena bir şey iken, niçin herkes bir çeşit ile onu irtikâb ederdi?

   C— İçinde tefer’unun lezzet-i menhusesi ve tahakküm ve tehevvüs-ü nemrudane vardı.

   S— Şimdi çok hilâf-ı şeriat şeyler yapılıyor?

   C— Bence, muhalif-i hakikat-ı şeriat olan şeyler, meşrutiyete dahi muhaliftir, ya günahlarıdır veya ilca-i zarurettir. Farzediniz, şu siyaset muhalif olsun, yine telaşa mahal yoktur. Zira, şeriat-ı garranın bin kısmından bir kısmıdır ki, siyasete taalluk eder. O kısmın ihmaliyle, şeriat ihmal olunmaz.

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310311312313314315316317318319320321322323324325326327328329330331332333334335336337338339340341342343344345346347348349350351352353354355356357358359360361362363364365366367368369370371372373374375376377378379380381382383384385386387388389390391392393394395396397398399400401402403404405406407408409410411412413414415416417418419420421422423424425426427428429430431432433434435436437438439440441442443444445446447448449450451452453454455456457458459460461462463464465466467468469470471472473474475476477478479480481482483484485486487488489490491492493494495496497498499500501502503504505506507508509510511512513514515516517518519520521522523524525526527528529530531532533534535536537538539540541542543544545546547548549550551552553554555556557558559560561562563564565566567568569570571572573574575576577578579580581582583584585586587588589590591592593594595596597598599
Fihrist
Lügat