tımarhane kapısıyla dışarıya fırlayan cinnet hatıratı olan eserimi tekmil edip, İki Mekteb-i Musibet Şehadetnamesi’ni ibraza beni mecbur eden Mart ve Mayıs, meş’um ve müdhiş olan ihtilâl ve inkılâbın verdiği heyecan ile; hem de gayet mütenevvia ve muhtelife tabayi ve hissiyatı tazammun eden ve şu iki reçeteyi vücuda getiren üssü’l-esas-ı mesleğim, elmas-misal olan İslâmiyet hissinin sadefi ve Kürdlükle memzuc olan milliyet fikrinin verdiği ders ile şöyle eserleri intac etti.

   Demek her bir eserim, bir-kaç asrın fezlekesi ve Kürd taifelerinin tabiatlarının enmuzeci ve gayet muhtelife etvarımın numunesi olduğundan hakiki intizam ondan aramak abesdir.

   Evet, edebin değil, belki edebiyatın kanununa karşı âsârımı muhalefete sevkeden yedi esbabdır:

   Evvelâ: Sabavetimden beri kâh kuyu dibinde, kâh minare başında gibi fehmen istidadlarda bulunuyorum. Kâh gayet dakik bir hakikat davetsiz elime geliyor. Kâh gayet tanışım, dostum olmuş bir hakikat, ecnebi olup tanımıyorum. Hatta bir günde kâh gayet cahil, kâh tecrübeli bir siyasî gibi işe karışmak isterim.

   Saniyen: Meşrutiyetin fecr-i sâdıkına kadar inşa ve kitabette tamamen hem ümmi, hem acemi idim. Her ne ki inşa ettim ise, üstadımız olan meşrutiyetten öğrendim. Cinan-ı cenanda yemişler kemâle ermemiş iken kopardım. Eğer size ekşi gelir ise, yüzünüzü ekşitip abus-u kamterir olmayınız.

   Salisen: Müstahak olmadığım teveccüh-ü ammeden neşet eden bir şöhret-i kâzibe, bana tahmil ettiği vazife-i mühimme ile, aczden neşet eden atlamak nümayişe, sahte ehliyetle ehil olmadığım bir şeye girişmeye mecbur oldum.

   Rabian: Fıtraten bendeki gurur, milliyeten bendeki fahriye, mesleken bendeki tahdis-i nimet, meşreben bendeki meyl-i tefevvuk, kavmiyeten bendeki meyl-i tecellüd ve meyl-i nümayiş; şâş adama, eserlerimde hakikatten fazla bir enaniyet gösteriyor. Evet, enaniyet var. Benim değil, milletimin enaniyetidir.