İnsandan tâ zerreye, hem ondan tâ o şemse olan iki mesafe,

   birbirine müsavi kilâde-i hilkatte bir cevher-i feridmiş.

   Zira o cevher-i yegâne Muhammedü’l-Haşimî (a.s.m.) olan dürr-ü yetime,

   bir sadef-i lâtiftir. İnsan enmüzec-i cami’dir, gayb ve şehadet tutmuş,

   bütün avalimlere birer penceresi var, onunla onlara bakar.

   Malum, bâtın ve zâhir on hassesinden başka çok hasseleri varmış.

   Şamme, zaika gibi saika da bir histir, şaika diğer bir his;

   ikisi de pek hassas. Akıl ve nazar girmemiş, çok yerlerde gezermiş.

   Hiss-i kablelvuku ile, rüya-yı sadık ile, hem de keşf-i sahihle derk olunan

   çok şeyler, miftahları bu hisler ellerinde tutarmış.

   Kışrı Lüb Zannetmek, Lübbü Zayi Etmektir

   Beş şey, beş şeye perde: Şehadet ise, gayba. Tabiat meşiete.

   Kör kuvvet de, kudrete. Lâfız, medlûl-i zihniye. Medlûl dahi manaya.

   Perdeye hasr-ı nazar, daim olur pürhatar, vesvese ondan çıkar.

   Meselâ ki medlûlün zihindir, ona her makarr, eğlencedir zekâya.

   Mana haricî olur o medlûl-i zihnî ile,

   kasden ismî, hem bizzat eğer meşgul olursa,

   televvünlü bir suret; ya bir lâfz-ı hayalî bînema bir bîmaye.

   Himmeti meşgul eder o daracık seyyale, incecik hem cevvale

   O medlûlün veledi, suret-i bîmeale ne deva, ne şifâya.

   Himmeti tatmin etmez, şevki de teskin etmez, zevki de taltif etmez.