Zemindeki mevazin mizanıdır şeriat.

   Şeriattaki rahmet, sema-i Kur’an’dandır.

   Medeniyet-i Kur’an esasları müsbettir.

   Beş müsbet esas üzere döner çarh-ı saadet:

   Nokta-i istinadı, kuvvete bedel haktır.

   Hakkın daim şe’nidir adalet ve tevazün.

   Bundan çıkar selâmet, zail olur şekavet.

   Hedefinde menfaat yerine fazilettir.

   Faziletin şe’nidir muhabbet ve tecazüb.

   Bundan çıkar saadet, zail olur adavet.

   Hayattaki düsturu, cidal, kıtal yerine, düstur-u teavündür.

   O düsturun şe’nidir ittihad ve tesanüd; hayatlanır cemaat.

   Suret-i hizmetinde, hevâ heves yerine hüda-yı hidayettir.

   O hüdanın şe’nidir: İnsana lâyık tarzda terakki ve refahet.

   Ruha lâzım surette tenevvür ve tekâmül.

   Kitlelerin içinde cihetü’l-vahdeti de tard eder unsuriyet, hem de menfi milliyet.

   Hem onların yerine rabıta-i dindir,

   nisbet-i vatanîdir, alâka-i sınıfîdir, uhuvvet-i imanî.

   Şu rabıta şe’nidir, samimi bir uhuvvet, umumi bir selâmet.

   Haric etse tecavüz o da eder tedafü.

   İşte şimdi anladın; sırrı nedir ki küsmüş, almadı medeniyet.

   Şimdiye kadar İslâmlar ihtiyarıyla girmemiş,

   şu medeniyet-i hâzıra onlara yaramamış,

   hem de onlara vurmuş müdhiş kayd-ı esaret.

   Belki nev-i beşere tiryak iken zehir olmuş.

   Yüzde sekseni atmış meşakkat ve şekavet.