بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

   Birinci Sual:  “İ’caz-ı Kur’an’ı îcaz ile beyan et.”

   Cevap: İ’caz-ı Kur’an, yedi menabi-i külliyeden tecelli ve yedi anâsırdan terekküb eder.

   Birinci menba: Lafzın fesahatinden, nazmın cezaletinden, mananın belâgatından, mefhumların bedaatinden, mazmunların beraatinden, üslubların garabetinden tevellüd eden nakş-i acibdir.

   İkinci unsur: Umur-u kevniyedeki gaybden, hakaik-ı ilâhiyedeki gaybden, mazideki gaybden, müstakbeldeki gaybden terekküb eden ilmü’l-guyûbdur.

   Üçüncü menba: Lafzı cihetiyle pek çok ve usûl-ü Arabiyece sahih, nazar-ı belâgatta müstahsen, hikmet-i teşriiyeye münasip pek vâsi vücuh ve ihtimalâtın şümulünden;

   Ve mana cihetiyle meşarib-i evliya, ezvak-ı ârifîn, mezahib-i salikîn, mesalik-i fukaha, turuk-u mütekellimînin ihatasından;

   Ve ahkâm cihetiyle hakaik-ı ahval, desatir-i saadet-i dâreyn, vesail-i terbiye, revabıt-ı hayat-ı içtimaiyenin istiabından;

   Ve ilmi cihetiyle ulûm-u kevniye, ulûm-u ilâhiyeye istiğrakından;

   Ve makasıd cihetiyle muvazenet ve ıttırad ve desatir-ı fıtrata mutabakatından neşet eden câmiiyet-i harikulâdedir.