Fakat zemin bataklık ve dâm ve plân serilmiş idi. Ve en mukaddes olan itaat-ı askerî feda edildi. Üssü’l-esas esbab, fırkaların taraftarane ve garazkârane  münakaşatı ve ceridelerinin belâgat yerine mübalağat ve yalan ve ifratperverane keşmekeşleri idi. Bu metalib-i seb’ada nasıl ki elvan-ı seb’a çevrilse yalnız beyaz görünür; bunda da yalnız ziya-yı şeriat-ı beyza tecelli etti. Zira fesadın önüne sed çekti.

   Hem de ^{(Nüsha farkı)} mukaddime düşünülse, her birinde şeriatın ism-i mübarekinin mucizesini gösterir. Sekiz-dokuz ayda ceridelerin neşriyat-ı müheyyicaneleriyle ve fırkaların cemiyetlere fedai yazmakla ve inkılâbı vücuda getiren zevatın tahakkümatıyla ve itaat-ı askeriyeye münafi olan hürriyet-i mutlaka efrada sirayetle ve âdâb-ı diniyeye muhalif zannettikleri şeyler bazı dikkatsizlerin efrada telkinatıyla ve itaat bozulduktan sonra müstebitler, mürtecimler, ^{(Nüsha farkı)} dinde hassas muhakeme-i akliyede noksan olanlar iyilik zannıyla o bataklık zeminde tohum ekmeğe başlamasıyla ve devletin umum siyâsâtı cahil efradın elinde kalmakla ve bir milyona yakın fişenk havaya atmakla, dahil ve hariç müddeileri parmak vurmakla ortalık anarşistlik haline girdiğinden bu hadisenin istidat-ı tabiisi, herc ü merc ve müdahale-i ecnebî iken min-indillah ism-i şeriat, o esbab-ı müteaddideden çıkan ervah-ı habise ve münteşireyi yuvalarına irca ile on üç asırdan sonra bir mucize daha gösterdi.

   Hem de geçen inkılâb-ı azimde, ordu ve ulemanın sadâsı ki: “Meşrutiyet, şeriata müsteniddir” diye umum ehl-i İslâmın vicdanlarını manyetizmalandırdı. O inkılâb, inkılâbların kaide-i tabiiyesine hark ile şeriatın tesir-i mucizanesini gösterdi ve daima gösterecektir.