Hin îmamên mu’tezîleyê yên mîna Ebû ‘Elî Cubbaî hene ku ji pileya dijwariya Zemexşerî gelek kêmtir in jî wana merdûd û metrût dihesibînin. Gelek caran ev raz dibû sedema meraqa min. Pişt re bi lutfa Xwedê min zanî ku: Îtîrazên Zemexşerî yên li Ehlê Sunetê ji hezkirina heqê ya zen dikir ku di mesleka wî de ye dihat. Ango, wek mînak: Li gorî nêrîna wî “Tenzîha Heqîqî”, welê çêdibe ku ajal afirînerê kiryarên (ef’al) xwe bin. Ji ber wê çendê, ji hezkirina tenzîha Cenabê Heq, distûra Ehlê Sunetê ya di mes’eleya afirandina kiryaran de qebûl nake. Îmamên din yên Mu’tezîle yên hatiyî redkirin ji hezkirina heq pitir, aqilê wan yê kurt nagihije dîstûrên bilind yên Ehlê Sunetê û zagonên Ehlê Sunetê yên berfireh di ramanên wan yên teng de bi cî nabe înkar kirine, (ji ber wê çendê) hatine redkirin.

  Eynen mîna dijberiya Ehlê Î’tîzalê ya di Ehlê Sunet û Cemaetê ya di ‹lmê Kelamê de, dijberiya beşeke ehlê terîqetê ya derveyî Suneta Seniye jî ji du aliyan ve ye:

   Yek:  Mîna Zemexşerî; ji aliyê dildayîbûna wî ya halê wî û meşreba wî, hember adabên şerîetê yên hîn negihiştî pileya zewqa wê, pileyekê bêgane dimîne.

   Beşa din jî: Haşa nisbet dîstûrên terîqetê (bi awayekî) negirîng li adabên şerîetê dinêre. Lewra hewsaleya wî ya teng nikare wan zewqên fireh dorpêç bike û meqama wî ya kurt nikare bigihije wan adabên bilind.

TELWÎHA HEŞTAN

   Heşt gîteyan beyan dike:

   Ya Ewil: Beşeke ehlê silûkê yên rîayetî tebaiya tam ya Suneta Seniye nakin; welîtiyê li ser pêxemberiyê re digirin û dikevin gîte yê. Di Peyva Bîst û Çar û ya Sih û Yekê de hatiye peyitandin ka pêxemberî çiqas bilind e û welîtî nisbet wê çiqas zenûn e.

   Ya Dudoyan: Hin weliyên rapir yên ehlê terîqetê li ser sehabeyan re digre, heta di pileya pêxemberan de dibîne, bi vî hawî dikeve gîteyê. Di Peyvên Duwanzdeh û Bîst û Heftê de û di zeyla der barê Sehabeyan de qet’î hatiye peyitandin ku di sehabiyan de taybetmendiyeke welê ya sohbetê heye ku bi welîtiyê nayête gihiştin û kes li ser Sehabeyan nakeve û welî tu deman nagihijin pêxemberan.