alemê û tilsima gerdûnê tê gotin û bi mucîzebûna Qur’anê hatî keşifkirin di Nameya Bîst û Çarê û di nukteya biremz ya di dawiya Peyva Bîst û Nehê û di şeş hikmetên tahawûlata zerat ya di Peyva Sihê de hatiye keşifkirin. Tilsima fealiyeta şaşwazîker (heyretnûma) ya di gerdûnê de ye û muemaya afirandina gerdûnê û encama raza hikmeta hereketên di tehewulata zeratan de ye keşf û beyan kiriye, di meydanê de ye, dikare lê bêt nihêrîn.
Hem wek çawa heqîqetên heyretengîz yên wek raza ehediyetê û yekbûna (wehdeta) rubûbiyetê ya bêhevpar (şerîk); hem nêzîkbûna Xwedê ya bênîhaye û dûrbûna me ya bênîhaye bi aşkereyeke tam di Peyva Şanzdeyê û Peyva Sih û Duduyan beyan kiriye, di beyana peyva
وَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ
ya di Nameya Bîstê de û di zeyla wê ya ku sê nimayan (temsîlan) di nava xwe de dihundirîne de tam aşkere kiriye ku li gorî qudreta Xwedê zere û rojgerk eynî ne û vejandina hemû candaran ya di heşra mezin de bi qasî vejandina nefsekê hêsan e û destekariya (mûdaxele) şirkê ya di afirandina gerdûnê de di dereceya îmtînaê ji aqil dûr e; ev raza wehdetê ya mezin keşif kiriye.
Hem di heqîqetên îman û Qur’anê de firehiyek welê heye ku zekaya herî mezin ya beşerî nikare dorpêç bike jî ji mirovekî mîna min zêhna wî tevlîhev, weziyeta wî perîşan, kitêbên ku serî lê bide neyî, azardedil û zû dinivîse de, pirtirînê wan heqîqetan bi nukteyên xwe ve derketî, (eva hanê) rasterast esera mucîzeyiya manewî ya Qur’ana Hekîm e û cilweyeke înayeta rebbanî ye û îşareteke xeybî ya bihêz ya wê ye.
Îşareta Çaremîn: Pêncî-şêst rîsale (niha sed û sih in.) di awayekî welê de hatine bexişandin ku; ne ku mirovekî mîna min hindik dirame, nabe tabiê zuhûratê (rewşên neyên hêvîkirin), ji lêkolînê re demî peyda nake; bê guman, bi xebat û xîreta ehlê tedqîqê yên ji zekayeke mezin pêkhatî nayê nivîsandin.. ku ev rîsale (yên holê) ji aliyê min ve hatine nivîsandin destnîşan dikin ku rasterast esereke înayetê ye. Lewra di van hemû rîsaleyan de dehemû heqîqetên kûr, bi wesiteya temsîlan waneyê dide hetanî yên qet xwendin nekirî (jî)
