û li gorî wê nivîsandiye. Û ew kitêba hikmetê ewqas bi heqîqetê ve girêdayî ye û ewqas arîkariyê ji heqîqetê distîne ku, di awayê Qur’ana Hekîm ku nusxeyeke Kitêba Mubîn ya mezin e, hatiye îlankirin. Hem wek çawa sen’etê wî yê di gerdûnê de ji ber rêkûpêkiya wê ya zêde kete şiklê kitêbê, boyaxa wî ya di mirov de û nexşê hikmeta wî jî kulîlka xîtabê vekir. Yanê ew sen’et ewqas watedar û hesas û spehî ye ku cîhazên wê makîneya candarî mîna dengxwênî (fonoxraf) dest bi axaftinê kir, pê da gotin. Û di nav Ehsenê Teqwîmeke welê de boyaxeke rebbanî daye ku di wî serê/qehfê madî, cîsmanî û bêcan de kulîlka beyan û xîtabê ya manewî, xeybî û candar vebû. Û cîhaz û îstîdadeke(1) we reng hêja daye wê qabîliyeta axaftin û beyana serî wî mirovî ku di meqameke welê de înkîşaf kir û teraqî dayê ku ji Sultanê Ezelî re bibe muxateb. Ango ew boyaxa rebbanî ya  ku di fitreta mirov de ye kulîlka pêreaxaftina (xîtaba) xwedayî vekir.

   Ew sen’etê ku di hemû mewcûdatê de ye ya hatiye dereceya kitêbê û ew boyaxa di mirovî de ya ku hatiye meqama pêreaxaftinê.. Ma qey gengaz e ku ji bilî Wahidê Ehedî kesek dî têkilî wan bibe? Haşa!

   Benda Pêncemîn: Îbareya 

 قُدْرَتُهُ فِى ذَاكَ... الخ

   Wateya wê ev e:

   Qudreta Xwedê di alema gewre de mezinahiya rubûbiyeta xwe nîşan dide; rehmeta rebbanî jî di mirovî ku alema biçûk e de nîmetan tenzîm dike. Yanê qudreta Sani’î di aliyê mezinahiyê de gerdûn di şiklê qesreke welê ewreng de îcad kiriye ku Tav (roj) kiriye lembeyeke karebayê ya mezin, heyîv kiriye qendîl û stêran jî kirine find û çirisandine û kirine kareba; rûyê erdê kiriye sifre, zevî, bexçe, kiriye mehfûr; çiya kirine embar, stûn û keleh; û wekî wê, her tişt di pîvaneke mezin de ji wê qesra mezin re kirine pêwistî û mezinahiya rubûbiyeta xwe nîşan dide; ji aliyê cemalê ve dilovaniya wî jî ji her candarî re cûreyên ne’meta xwe dide. Bi wê birêkûpêk dike, ji serî hetanî binî bi nî’metan dixemilîne, bi lutf û keremê tezyîn dike û cemala rehmeta xwe dide pêşberê mezinahiya celala xwe û bi wan zimanên biçûk derdixe hemberî wan zimanê mezin. Ango dema cismên mezin yên mîna tav û erşî bi zimanê mezinahiyê “Ya celîl, ya Kebîr, ya ‘Ezîm” dibêjin, ew candarokên biçûk yên mîna mêş û masiyan jî bi zimanê dilovaniyê “Ye cemîl, ya Rehîm, ya kerîm”