Nexwe, pîvana hemû ehval û keşfiyat û ezwaq û mûşahedatan Kitêb û Sunet e û mihenga wan jî distûrên bimbarik ên Kitêb û Sunetê ne û zagonên heds ên esfiyayên muheqqîqan e.

   GELEMŞEYA DUYEMÎN YA GIRÎNG

   Pirs: Gelek kes hene meseleya Wehdetulwicûdê meqama herî bilind qebûl dikin. Lê rastiya hal ev e ku ew meşreba hanê di serî de di Her Çar Xelîfe, Sehabî, her pênc Ehlê Eba, Ehlê Beytê, her Çar Îmam, Muctehîd û Tabîînan de bi awayekî eşkere naxuye. Gelo yên piştî wana hatine bipêşdetir çûne, şahrêyeke mezin ya bêhtir bêkêmasî dîtine?

   Bersiv: Haşa! Ne hedê tu kesî ye ku ji wan Esfiyayan biborin, ew esfiyayên ku stêrên herî nêzîk ên Tava Pêxemberiyê ne û mîratxurên Wî yên herî nêzîk in. Ya rast şahreya mezin ya wan e.

   Lê heçî Wehdetulwicûd e; meşrebek e, halek e û mertebeyeke kêm e. Bes ji ber ku zewqa wê heye û dilşa ye, gelek hene dema di seyr û silûkê de gihîştin wê mertebeyê êdî naxwazin jê derbikevin, li wir dimînin, zen dikin ku ew mertebeya herî dawî ye.

   Va ye yekî xwediyê vê meşrebê… eger ew giyaneke ku xwe ji maddiyat û wasiteyan dabe alî û şuhûdeke welê dîtibe ku tê de xwe winda kirîbe, wê demê neku Wehdetûl-Wicûd, ya rast, dibe ku wehdeta wicûdê ya ku ji wehdetû-ş şuhûdê derdikeve, ya ne îlmî, halî jê re kemalekê, meqamekê temîn bike. Heta dibe ku here dereceyeke welê ku hetali ser hisaba Xwedê gerdûnê înkar bike. An na eger (ew giyan yekî ku) noqiyê sebeban bûyî be û bi maddiyatê ve gelek zêde mijûl bûyî be, gotina wî ya Wehdetûl-Wicûdê dê bike ku ew li ser hisaba gerdûnê Xwedê înkar bike.

   Belê şahrêya mezin şahrêya Sehabe, Tabiîn û esfiyayan e. Hevoka

حَقَۤائِقُ اْلاَشْيَۤاءِ ثَابِتَةٌ

 kaîdeya kûllî ya wan e. Li ser mezmûna

لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَىْءٌ

    Cenabê Heq naşibe tu tiştî; ji cîgirtina derekî  (teheyyûz)