hiçbir erkânını ve büyük memurlarını bilmiyor ve tanımıyor ve tanımaya merak etmemiş ve üç senedir harb-i umumiyi ne sormuş, ne bilmiş, ne merak etmiş, ne radyoyu dinlemiş ve intişar eden yüz otuz telifatından yirmi sene zarfında yüz bin adam dikkat ile okudukları halde ne idareye, ne asayişe, ne vatana ve ne millete hiçbir zararını hükümet görmemiş, beş vilâyetin dikatli zabıtaları ve taharri memurları kaydetmemiş ve mahkemesiyle iştigal eden üç vilayetin ve merkez-i hükümetin dört adliyelerinin ağır ceza mahkemeleri bulamamış ki, tahliyelerine mecbur oldular.

   Eğer bu adamın dünyaya iştihası ve siyasete meyli olsaydı hiçbir imkânı var mı ki, bir tereşşuhatı ve emareleri bulunmasın. Halbuki, mahkeme safahatında hiçbir emare bulmadılar ki, muannid bir müdde-i umumî mecbur olup vukuat yerinde imkânatı istimal ederek mükerreren iddianamesinde, “Yapabilir.” demiş, “Yapmış.” diyememiştir. “Yapabilir” nerede? “Yapmış” nerede? Hattâ mahkemede Said ona demiş: “Herkes bir katli yapabilir. Bu iddianız ile herkesi ve sizi mahkemeye vermek lâzım geliyor.”

   Elhasıl: Ya bu adam tam divanedir ki, bu derece dehşetli umur-u dünyaya karşı lâkayd kalıyor veyahut bu vatan ve bu milletin en büyük bir saadetine ihlâs ile çalışmak için hiçbir şeye tenezzül etmez ve ehemmiyet vermez. Öyle ise bu adamı taciz ve tazyik etmek vatana ve millete ve asayişe bir nevi ihanettir ve onun hakkında bu çeşit evham etmek bir divaneliktir.

Said Nursî

***

بِاسْمِهِ سُبْحَانَهُ

KENDİ KENDİME BİR HASBİHALDİR

Bu hasbihali Ankara makamatına işittirmeyi ıslahdan

sonra sizin tensibinize havale ederim.

   Hâkim, kendisi müddei olsa, elbette “Kimden kime şekva edeyim, ben dahi şaştım.” benim gibi biçarelere dedirtir. Evet, şimdiki vaziyetim hapisten çok ziyade sıkıntılıdır. Bir günü, bir ay haps-i münferid kadar beni sıkıyor. Bu gurbet ve ihtiyarlık ve hastalık ve yoksulluk ve zafiyetimle kışın şiddeti içinde her şeyden men’edildim. Bir çocukla, bir hastalıklı adamdan başka kimse ile görüşemem. Zaten ben, tam bir haps-i münferidde yirmi