Tenbellik ettik. Beş sene yirmi dört saat talim, meşakkat, tahrik ile bir nevi namaz kıldırdı. Hem senede yalnız bir ay oruç için nefsimizden istedi. Nefsimize acıdık. Keffareten beş sene oruç tutturdu. Ondan, kırktan yalnız biri, ihsan ettiği maldan zekât istedi. Buhl ettik, zulmettik. O da bizden müterakim zekâtı aldı.   اَلْجَزَاءُ مِنْ جِنْسِ الْعَمَلِ

   Mükâfat-ı hazıramız ise; fasık, günahkâr bir milletten, humsu olan dört milyonu velâyet derecesine çıkardı; gazilik, şehadetlik verdi. Müşterek hatadan neşet eden müşterek musibet, mazi günahını sildi.

   Yine biri dedi:

  — Bir âmir, hata ile felâkete atmış ise?

   Dedim:

  — Musibetzede mükâfat ister. Ya âmir-i hatadârın hasenatı verilecektir, o ise hiç hükmünde; veya hazine-i gayb verecektir. Hazine-i gaybda böyle işlerdeki mükâfatı ise, derece-i şehadet ve gaziliktir.

   Baktım, meclis istihsan etti. Heyecanımdan uyandım. Terli, el pençe yatakta oturmuş kendimi buldum. O gece böyle geçti.

***

   Bediüzzaman, yanında başka kitaplar bulundurmuyordu.

  — Neden başka kitaplara bakmıyorsun? denildiğinde, buyururlardı ki:

  — Her şeyden zihnimi tecrid ile Kur’an’dan fehmediyorum.

   Eserlerden nakletse de, bazı mühim gördüğü mesaili, tağyir etmeden alırdı.

  — Ne için aynen böyle tekrar ediyorsun? diye sorulduğunda:

  — Hakikat usandırmaz, libası değiştirmek istemem, buyururdu.