HATALAR

60.61.62.63. İstinad ettiği hadisler zaif ve hattâ mevzu olmakla beraber, tevilleri yanlış ve aslı yoktur.

   CEVAPLARI

60.61.62.63. Bütün ümmet bin seneden beri telâkki-i bilkabul ettiği ve âlem-i İslâm içinde az bir kısım ulemanın başka tevillerle bir derece za’fiyetine hükmettiklerine mukabil, cumhur-u muhaddisîn ve ümmet-i Muhammediye (a.s.m.) kabul ettiği; ahirzamanda gelen bazı hadiseler hakkındaki muhtelif rivayetleri tevil, yani mümkün bir ihtimal manasıyla bu zamanda vukua gelen ve gözle görülen hadiselere tam mutabık çıkmasını beyana, dünyada hiçbir ehl-i ilim yanlış diyemez. Faraza o hadislerden birisi mevzu da olsa; mevzuun manası, hadis değil demektir. Yoksa manası yanlıştır demek değildir ki, darb-ı mesel nev’inde ümmet o rivayeti kabul etmiş. Bu nevi tevilata yanlış diyenler, kaç cihette yanlış olduğu gibi, ümmetin telâkkisine ihanet ve hadisleri inkârdır. Ve “Süfyan’a dair hiç bir hadis yoktur, varsa mevzudur.” diyen müddeî hiç hadis kitablarını okumadığı, belki Kur’an’ın surelerinin ne kadar olduğunu bilmediği halde, biri bir milyon, diğeri beş yüz bin hadisi hıfzına alan İmam-ı Ahmed İbn-i Hanbel ve İmam-ı Buharî gibi müçtehidlerin, böyle küllî ve umumî bir tarzda cesaret edemedikleri halde, o müddei küllî bir surette ve umumî bir tarzda “Süfyan hakkında hiç hadis yoktur, varsa mevzudur.” demesiyle haddinden binler defa tecavüz edip büyük bir hatayı irtikâb etmiş. Farz-ı muhal olarak hadis de olmasa, ümmet-i İslâmiyede bir hakikat-ı içtimaiye ve müteaddid defalar eseri görülmüş vaki ve hak bir hadise-i istikbaliyedir.