munis insanlara dönmüşlerdi. Bir-iki adam öldürenler şimdi tahta kurusunu öldürmekten korkuyorlar gördüm.

   Bendeniz, hayat-ı içtimaiyemde dinime, milletime, devletime nâfi değişiklikler gördüğümden, bana hocalık eden bu eserlerin müellifine altı-yedi sene zarfında, duasını taleb eder ve teşekkürü hâvi birkaç mektup ve bayram tebriği ve bu eseri okuyan bir-iki arkadaşımdan da mecazî ve remzî kelimeleri hâvi, şahsî bir-iki mektup alınmış ve yazılmıştır ki, bunlara cevaben yazılan mektuplar karşılaştırıldığı vakit, hüsn-ü niyet ile safiyane yazılmış, sırf kuvvetli bir imanın mahsulleri olduğu görülür. İddia makamının bahsettiği “motor” da mecazî bir kelimedir. Nefsime ait büyük hatalarım olduğundan, zâhiren tatlı, manen acı hallerden muhafaza için hem çocukluk, hem askerlik, hem mekteb arkadaşım İbrahim’e, “Dualarınız berekâtıyla motoru sektesiz işletelim.” demiştim. Vücudum nerede? Aranılan motor nerede?

   Mamafih, muteber raporda da, mektupların tahlil ve tedkiki neticesi hüsn-ü niyetimi isbat etmiştir. Mütalâa için bu eserden bir-iki arkadaşıma arzularıyla vermiş olsam bile, İslâmiyetin şeairinden olan ayet ve hadisle sabit her müslümanın borcu olan bu gibi dinî eserleri isteyene vermekte mahzur değil; vermemeyi günah, vermeyi sevap bir hediye-i İslâmiye biliyorum.

   Arama zabtında gösterildiği gibi, Ankara’da elim ile teslim ettiğim risale ve mektuplarda ne hükûmete ve ne devlete ve ne rejime ve ne de millete aleyhte bir kelime dahi yoktur ve görmedim. Ve böyle bir eseri olduğunu da bilmiyorum. İsmini bile işitmediğim Soma’da, tanımadığım birinde bir müellifin bir eseri çıktı diye Ankara’da aynı müellifin diğer faydalı müellefatını okuyan bir şahsı mesul etmek, elbette kanunî ve vicdanî olamaz. Teşkilât-ı Esasiye kanunun madde-i mahsusasında ve kanun-u medeninin esbab-ı mucibe lâyihasında sarihdir ki: Hükûmetin altı esasından biri de laikliktir.” “Hürriyet-i vicdan düsturuyla dinsizlere ve sefahetçilere ilişmediği gibi dindarlara ve takvacılara da ilişilmemektir. Türk Ceza Kanunun 175-176. maddelerinde, “Şahsın dinine, ibadetine hakaret ve tecavüz eden tecziye edileceği” kaydına istinaden, dininde serbest olan her