İkinci Cilve: Kur’an’ın şebabetidir; her asırda taze nazil oluyor gibi tazeliğini, gençliğini muhafaza ediyor.

   Evet, Kur’an, bir hutbe-i ezeliye olarak umum asırlardaki umum tabakat-ı beşeriyeye birden hitap ettiği için, öyle daimi bir şebabeti bulunmak lâzımdır. Hem de, öyle görülmüş ve görünüyor. Hatta, efkârca muhtelif ve istidatça mütebayin asırlardan her asra göre, güya o asra mahsus gibi bakar, baktırır ve ders verir. Beşerin âsar ve kanunları, beşer gibi ihtiyar oluyor, değişiyor, tebdil ediliyor. Fakat, Kur’an’ın hükümleri ve kanunları, o kadar sabit ve rasihtir ki, asırlar geçtikçe daha ziyade kuvvetini gösteriyor. Evet, en ziyade kendine güvenen ve Kur’an’ın sözlerine karşı kulağını kapayan şu asr-ı hazır ve şu asrın ehl-i kitap insanları, Kur’an’ın   يَا اَهْلَ الْكِتَابِ *  يَا اَهْلَ الْكِتَابِ  hitab-ı mürşidanesine o kadar muhtaçtır ki, güya o hitap, doğrudan doğruya şu asra müteveccihtir ve   يَا اَهْلَ الْكِتَابِ   lâfzı   يَا اَهْلَ الْمَكْتَبِ   manasını dahi tazammun eder. Bütün şiddetiyle, bütün tazeliğiyle, bütün şebabetiyle,  يَا اَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا اِلٰى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَ بَيْنَكُمْ  sayhasını âlemin aktarına savuruyor. Meselâ şahıslar, cemaatler, muarazasından âciz kaldıkları Kur’an’a karşı bütün nev-i beşerin ve belki cinnîlerin de netice-i efkârları olan medeniyet-i hâzıra, Kur’an’a karşı muaraza vaziyetini almıştır. İ’caz-ı Kur’an’a karşı sihirleriyle muaraza ediyor. Şimdi, şu müthiş yeni muarazacıya karşı, i’caz-ı Kur’an’ı  قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْاِنْسُ وَالْجِنُّ  ayetinin