İşte, gel bak! Şu uzaktaki görünen cemaat-i azîme içinde, evvel adada gördüğümüz büyük nişan sahibi yâver-i ekrem bir tebligatta bulunuyor. Gidelim dinleyelim. Bak, o parlak yâver-i ekrem, bak o yüksekte tâlik edilmiş ferman-ı âzamı ahaliye bildiriyor ve diyor ki:

   “Hazırlanınız; başka, daimî bir memlekete gideceksiniz. Öyle bir memleket ki, bu memleket ona nisbeten bir zindan hükmündedir. Padişahımızın makarr-ı saltanatına gidip merhametine, ihsanlarına mazhar olacaksınız -eğer güzelce bu fermanı dinleyip, itaat etseniz-. Yoksa isyan edip dinlemezseniz, müthiş zindanlara atılacaksınız.” gibi tebligatta bulunuyor. Sen de görüyorsun ki, o ferman-ı âzamda öyle i’cazkâr bir turra var ki, hiçbir vecihle kabil-i taklit değil. Senin gibi sersemlerden başka herkes, o ferman, padişahın fermanı olduğunu kat’î bilir ve o parlak yâver-i ekremde öyle nişanlar var ki, senin gibi körlerden başka herkes, o zatı, padişahın pek doğru tercüman-ı evamiri olduğunu yakînen anlar.

   Acaba o yâver-i ekrem o ferman-ı âzamla beraber bütün kuvvetiyle dava edip tebliğ ettikleri şu tebdil-i memleket meselesi, hiç kabil midir ki itiraz kabul etsin. Evet kabil değil. İllâ ki, bütün bu gördüğümüz her şeyi inkâr edesin...

   Şimdi ey arkadaş, söz senindir, söyle. Ne diyorsan de!

   “Ben ne diyeceğim, daha buna karşı bir şey denebilir mi? Gündüz ortasında güneşe karşı söz söylenir mi? Yalnız derim ki: Elhamdülillâh, yüzbin defa şükür olsun ki, vehim ve hevâ tahakkümünden, nefs ve heves esaretinden kurtulup, daimî hapis ve zindandan halâs oldum. Ve inandım ki, bu karmakarışık, kararsız misafirhanelerden başka ve kurb-u şahanede bir diyar-ı saadet vardır; biz de ona namzediz.”

   İşte, haşir ve ahiretten kinaye ve ibaret olan şu hikâye-i temsiliye burada tamam oldu. Şimdi tevfik-ı ilâhî ile hakikat-ı ulyâya geçeceğiz. Geçmiş “On İki Suret”e mukabil, “On İki Mütesanid Hakikat” ile bir “Mukaddime” beyan edeceğiz.