O üslûp herkesin hoşuna gittiği halde, kimse taklit edemiyor. Mürur-u zaman o üslûbu ihtiyarlatmıyor; daima genç ve tazedir. Öyle muntazam bir nesir ve mensur bir nazımdır ki, hem âli, hem tatlıdır. Hem kâhinler ve gaibden haber verenler tabakasına karşı, harikulâde ihbarat-ı gaybiyedeki i’cazını gösterir. Ve ehl-i tarih ve hadisat-ı âlem uleması tabakasına karşı, Kur’an’daki ihbarat ve hadisat-ı ümem-i sâlife ve ahval ve vakıat-ı istikbaliye ve berzahiye ve uhreviyedeki i’cazını gösterir. Ve içtimaiyat-ı beşeriye uleması ve ehl-i siyaset tabakasına karşı, Kur’an’ın desatir-i kudsiyesindeki i’cazını gösterir. Evet, o Kur’an’dan çıkan şeriat-i kübra, o sırr-ı i’cazı gösterir. Hem maarif-i ilâhiye ve hakaik-i kevniyede tevaggul eden tabakaya karşı, Kur’an’daki hakaik-i kudsiye-i ilâhiyedeki i’cazı gösterir veya i’cazın vücudunu ihsas eder. Ve ehl-i tarikat ve velâyete karşı, Kur’an bir deniz gibi daima temevvücde olan ayatının esrarındaki i’cazını gösterir. Ve hakeza, kırk tabakadan her tabakaya karşı bir pencere açar, i’cazını gösterir. Hatta, yalnız kulağı bulunan ve bir derece mana fehmeden avam tabakasına karşı, Kur’an’ın okunmasıyla başka kitablara benzemediğini, kulak sahibi tasdik eder. Ve o âmi der ki: “Ya bu Kur’an bütün dinlediğimiz kitabların aşağısındadır; bu ise, hiçbir düşman dahi diyemez ve hem yüz derece muhaldir. Öyle ise, bütün işitilen kitabların fevkindedir. Öyle ise mucizedir.” İşte bu kulaklı âminin fehmettiği i’cazı, ona yardım için bir derece izah edeceğiz. Şöyle ki:

   Kur’an-ı Mu’cizü’l-Beyan meydana çıktığı vakit, bütün âleme meydan okudu ve insanlarda iki şiddetli his uyandırdı:

   Birisi: Dostlarında hiss-i taklidi, yani sevgili Kur’an’ın üslûbuna karşı benzemeklik arzusu ve onun gibi konuşmak hissi.