Evet, leyl ve neharın ihtilâfı, fusul-i erbaanın tahavvülü ve unsurların tebeddülü hengâmlarında meydana çıkan şu güzel mevcudat ve bu latif masnuatta devamla cereyan eden mübadele ve devir ve teslim muamelesi kat’î bir şehadetle, sermedî, âlî, daimü’t-tecelli bir sahib-i cemalin vücuduna ve bekasına ve vahdetine şehadet eden kat’î bir bürhandır.

   Ve keza, senevî inkılâblarda müsebbebat ile esbabın birlikte ölüm ve zevali ve sonradan ikisinin yine birlikte iadeleri, esbabın da müsebbebat gibi aciz masnu ve mahlûklardan olduğuna delâlet ettiği gibi; bu masnuat ve mevcudatın, bir Zat-ı Vahidin müteceddit bir sanatı olduğuna da şehadet eder.

   ON ÜÇÜNCÜ LEM’A: Arkadaş! Zerrelerden tut, seyyarelere kadar ve nakışlardan şemslere varıncaya kadar her şey, zatında, hakikatında sabit olan “acz ve fakr”ın lisan-ı hâliyle Sâniin vücub-u vücudunu ilân eder.

   Ve keza, acziyle beraber nizam-ı umuminin bozulmaması için hâmil bulunduğu acip ve mühim vazifeler cihetiyle Sâniin vahdetine delâlet eder. Binaenaleyh, Sâniin vacib ve vahid olduğuna her şeyde iki şahid olduğu gibi, Hâlikın ehad ve samed olduğuna da her bir zîhayatta iki ayet vardır. ^(İhtar)

   ON DÖRDÜNCÜ LEM’A: Arkadaş! Mevcudat, Cenab-ı Hakkın vücub-u vücud ve vahdetine şehadet ettiği gibi, celâlî, cemalî, kemalî olan cemi sıfatına da delâlet etmekle, Hâlikın zatında naks ve kusur olmadığını ve şuunatında, sıfatında ve esmasında ve ef’alinde de naks ve kusur bulunmadığını ilân ediyor.

   Zira eserin kemali bilmüşahede fiilin kemaline, fiilin kemali bilbedahe ismin kemaline, ismin kemali